Η νίκη κατά του λιθάνθρακα εδραιώνεται Ο κύκλος των “Πολιτών κατά του λιθάνθρακα” κλείνει

Στη συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης, αλλά και στις τοποθετήσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου περιβάλλοντος, ενέργειας και κλιματικής αλλαγής υπήρξε ρητή διαβεβαίωση για το ότι ο λιθάνθρακας (και η πυρηνική ενέργεια) δεν έχει θέση στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Με δεδομένη την αντίστοιχη πολιτική δέσμευση της προηγούμενης κυβέρνησης (Φεβρουάριος 2009) φαίνεται ότι ο κίνδυνος εγκατάστασης μονάδων λιθάνθρακα σε μια σειρά περιοχές της χώρας έχει αποσοβηθεί για το ορατό, τουλάχιστον, μέλλον.

Η εξέλιξη αυτή συνιστά μια τεράστια επιτυχία, η οποία υπερβαίνει τα όρια των περιοχών και των τοπικών κοινωνιών, που στοχοποιήθηκαν σαν υποδοχείς των νέων εγκαταστάσεων. Και αυτό γιατί: ανατρέπει το μόνιμο προσανατολισμό του μακροχρόνιου ενεργειακού σχεδιασμού της χώρας στα πιο ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα, συμβάλλει στην προοπτική μιας αξιοπρεπούς συμμετοχής της χώρας στην παγκόσμια προσπάθεια κατά της κλιματικής αλλαγής, αλλά και για ένα λόγο παραπάνω. Γιατί έδειξε ότι οι δράσεις και τα κινήματα των πολιτών μπορούν να φέρουν θετικά αποτελέσματα, ακόμη και όταν αντιμάχονται κεντρικές πολιτικές και οικονομικές επιλογές.

Η θετική έκβαση ήταν αποτέλεσμα του αγώνα ενός πανελλαδικού κινήματος, που είχε στο κέντρο του τις τοπικές κοινωνίας και που κατάφερε, ταυτόχρονα, να εκφράσει τη συμπαράσταση και την υποστήριξη ενός μεγάλου φάσματος περιβαλλοντικών, κοινωνικών και πολιτικών οργανώσεων. Είμαστε περήφανοι για το γεγονός ότι συμμετείχαμε ενεργά σε αυτή τη μάχη, λειτουργώντας σαν ο συνεκτικός ιστός των πρωτοβουλιών των πολιτών στις επίμαχες περιοχές και όχι μόνο. Για πρώτη φορά, σε τέτοια έκταση, τα κεντρικά προβλήματα του ενεργειακού σχεδιασμού και της ενεργειακής πολιτικής έγιναν αντικείμενο προβληματισμού και διεκδικήσεων στις τοπικές και περιφερειακές πρωτοβουλίες των πολιτών.

Στην προσπάθεια της μεγαλύτερης δυνατής διεύρυνσης του μετώπου κατά του λιθάνθρακα ήρθαμε σε επαφή, και είχαμε τη χαρά να συναντήσουμε την αμέριστη υποστήριξή τους, με πλήθος άλλων φορέων και κινήσεων πολιτών, που εμπλέκονται σε κάθε μορφής ενεργειακές δραστηριότητες σε όλη την Ελλάδα. Μαζί τους ανταλλάξαμε εμπειρίες και προβληματισμούς, με αποκορύφωμα το τριήμερο συζητήσεων για την ενέργεια (Νοέμβριος 2008). Αναπτύξαμε κοινές δράσεις, με σημαντικότερη την “πορεία ενέργειας” στη ΔΕΘ, μαζί με τους λιγνιτόπληκτους κατοίκους του Αγίου Δημητρίου Κοζάνης (Σεπτέμβρης 2008). Αναζητήσαμε και διατυπώσαμε ένα κοινό πλαίσιο αντιλήψεων για τα ζητήματα του ενεργειακού σχεδιασμού (Απρίλιος 2009). Αναπτύξαμε σχέσεις συναντίληψης και δεσμούς αλληλεγγύης με συλλογικότητες και πρόσωπα αφοσιωμένα στην προστασία του περιβάλλοντος, στην υπεράσπιση των κοινωνικών αγαθών και στη διεκδίκηση ουσιαστικού ρόλου για τις τοπικές κοινωνίες. Πρόκειται για έναν ανεκτίμητο πλούτο, που αποτελεί σημαντική παρακαταθήκη για τους αγώνες της επόμενης μέρας. Μια από τις ευτυχείς συναντήσεις μας ήταν και αυτή με τους πολίτες του Ensdorf της Γερμανίας, που είχαν προηγηθεί στη δική τους σημαντική μάχη κατά της εγκατάστασης μονάδων λιθάνθρακα.

Οι φορείς και οι κινήσεις πολιτών που συγκροτήσαμε το δίκτυο των “Πολιτών κατά του λιθάνθρακα” θεωρούμε ότι αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για να κλείσει ο κύκλος αυτής της πρωτοβουλίας. Μιας προσπάθειας, που πιστεύουμε ότι έδωσε αξιοπρόσεκτα δείγματα αυτοοργάνωσης, αμεσοδημοκρατικής λειτουργίας, ισότιμης και συλλογικής συνεργασίας, αποτελεσματικής πάλης και μιας σοβαρής προσπάθειας αναγωγής των επιμέρους προβλημάτων στα γενικότερα και πιο κεντρικά, ξεπερνώντας και τις πιο αισιόδοξες από τις αρχικές προσδοκίες μας.

Σε ένα οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον, όπου τα ζητήματα της ενέργειας θα εξακολουθήσουν να διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο και μια σειρά προβλήματα θα εξακολουθήσουν να υφίστανται ή να δημιουργούνται, η κίνησή μας αυτή θέλουμε να σηματοδοτήσει την πρόθεσή μας να συνεχίσουμε τις δράσεις μας για τα ζητήματα της ενέργειας και τοπικά, αλλά και σε ένα πιο διευρυμένο επίπεδο πανελλαδικά. Ελπίζουμε ότι, σε συνεργασία με τους φορείς και τις κινήσεις των πολιτών που συναντηθήκαμε στη μάχη κατά του λιθάνθρακα, θα βρούμε σύντομα τον τρόπο και τον κατάλληλο χρόνο για τις νέες μας πρωτοβουλίες και τις δράσεις.

Οι εξελίξεις στο θέμα του λιθάνθρακα (απόρριψη και από τη σημερινή κυβέρνηση) δείχνουν ότι το θέμα αυτό έχει

κλείσει για το ορατό μέλλον, με θετικό τρόπο. Ταυτόχρονα, τα προβλήματα της ενεργειακής πολιτικής και του

σχεδιασμού παραμένουν, ενώ μια σειρά προβλήματα λόγω διαφόρων ενεργειακών δραστηριοτήτων σε όλη την Ελλάδα,

παραμένουν και οξύνονται.



Σε αυτές τις συνθήκες, για το δίκτυό μας έχει εκλείψει ο βασικός λόγος που επέβαλε τη δημιουργία του. Από την άλλη,

έχει ένα περιορισμένο εύρος και αντιπροσωπευτικότητα για να μπορέσει να σηκώσει από μόνο του το βάρος μιας

δραστηριότητας για το σύνολο των ενεργειακών προβλημάτων. Παρόλο, λοιπόν, που θεωρούμε ότι η ενασχόληση με

τα ενεργειακά ζητήματα είναι απαραίτητη περισσότερο από κάθε άλλη φορά (ή καλύτερα, ακριβώς γι αυτό), αποφασίσαμε

να απενεργοποιήσουμε το δίκτυο “Πολίτες κατά του λιθάνθρακα” και να κλείσουμε έτσι μια σημαντική, σκληρή, αλλά και

νικηφόρα πορεία της δράσης μας.



Σήμερα, είναι απαραίτητη μια νέα συσπείρωση φορέων και κινήσεων πολιτών που θα αγκαλιάζει όλο το φάσμα των

ενεργειακών δραστηριοτήτων σε όλη την Ελλάδα. Αν αυτό είναι και εφικτό, μένει να το συζητήσουμε. Από την πλευρά μας,

συνειδητά, αποφασίσαμε να μη μπούμε σε διαδικασία μετεξέλιξης του δικτύου, ερμηνεύοντας αυθαίρετα το "κοινό αίσθημα"

και προκαταλαμβάνοντας. Προτιμήσαμε να μπούμε πάλι σε μια διαδικασία ανοιχτής διαβούλευσης με τους συναγωνιστές μας,
έτσι που οτιδήποτε προκύψει στο μέλλον να είναι αποτέλεσμα της συμμετοχής και της συμφωνίας όλων μας.

Ευχαριστούμε θερμά όσους βρέθηκαν στο πλευρό μας κατά τη διάρκεια της σκληρής μάχης κατά του λιθάνθρακα.





Τάσος Κεφαλάς


--
Πολίτες κατά του λιθάνθρακα
lithanthrakas.wordpress.com
lithanthrakas@gmail.com