Δεν είναι ατυχήματα, μην έχετε αυταπάτεςΔΕΗ, κράτος και αφεντικά δολοφονούν εργάτες...

“...αντιμετωπίστηκε με επιτυχία η μείωση των λειτουργικών δαπανών των ορυχείων τα τελευταία 3 χρόνια στα επίπεδα των εγκεκριμένων από την επιχείρηση προϋπολογισμών. Ήδη και στο πρώτο τετράμηνο του 2009 επιβεβαιώνονται τα αποτελέσματα της σκληρής και συστηματικής δουλειάς που έγινε για μείωση του λειτουργικού κόστους, αφού αυτά βρίσκονται στα επίπεδα των αυστηρών επιχειρησιακών στόχων που έχουν τεθεί για την φετινή χρονιά” Κ. Μελάς, πρώην Γενικός Διευθυντής Ορυχείων Δ.Ε.Η. - Μάιος 2009
Το πιο πάνω απόσπασμα από τη δημόσια επιστολή του Κ. Μελά, μετά την αναγκαστική παραίτηση που του επιβλήθηκε από τη διοίκηση της ΔΕΗ, μας πληροφορεί: οι αυστηροί επιχειρησιακοί στόχοι μείωσης του λειτουργικού κόστους τα τελευταία 3 χρόνια στα ορυχεία επετεύχθησαν. Κι αυτό είναι αποτέλεσμα σκληρής και συστηματικής δουλειάς. Αλήθεια, τι πραγματικά σημαίνει σκληρή και συστηματική δουλειά στη ΔΕΗ; Τα 15 θανατηφόρα εργατικά “ατυχήματα” από το 2001 έως σήμερα σε χώρους εργασίας της Δ.Ε.Η. στο νομό Κοζάνης δίνουν την απάντηση: Τα κέρδη απαιτούν αίμα και ανθρωποθυσίες.
Η ΔΕΗ σήμερα έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας μεγάλης εταιρείας που λειτουργεί με βάση τα σύγχρονα καπιταλιστικά πρότυπα: είναι πλέον Ανώνυμη Εταιρεία εισηγμένη στο Χρηματιστήριο, διοικείται από ακριβοπληρωμένους τεχνοκράτες, επεκτείνεται εκτός συνόρων και τέλος, ακολουθεί τις νεοφιλελεύθερες πρακτικές οργάνωσης και διοίκησης. Κεντρικό σημείο για την ανάπτυξη και την κερδοφορία της είναι η διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού της με τρόπο όλο και πιο αποδοτικό για αυτήν και παράλληλα μείωση του εργασιακού κόστους. Με άλλα λόγια, ζητούμενο είναι η διαρκής μεγιστοποίηση της υπεραξίας που κερδίζει από την ανθρώπινη εργασία.
Η εφαρμογή αυτού του διοικητικού μοντέλου -δηλαδή “επίτευξη μεγαλύτερου δυνατού κέρδος με το μικρότερο δυνατό κόστος”- όσον αφορά την εργασιακή εκμετάλλευση, σημαίνει κυρίως τρία πράγματα:
α) Περιστολή των προσλήψεων για τον περιορισμό του εργασιακού κόστους
Στη ΔΕΗ σήμερα εργάζονται ως μόνιμο προσωπικό 23.500 άτομα, ενώ το 1994 34.500 άτομα. Η επιχείρηση απασχολεί πλέον τον ίδιο αριθμό προσωπικού με το 1978, παρότι όλα τα μεγέθη (δίκτυο, πελάτες, παραγόμενη ενέργεια, εγκαταστάσεις) έχουν πολλαπλασιαστεί.
β) Εντατικοποίηση της εργασίας
Ενδεικτική είναι η κατάσταση που επικρατεί στα λιγνιτωρυχεία, όπου δεν ισχύει το πενθήμερο 40ωρο και η ΔΕΗ χρησιμοποιεί 4 αντί για 5 βάρδιες ημερησίως. Έτσι, η εργασία είναι υπερεντατικοποιημένη και οι εργαζόμενοι στα ορυχεία της Δυτικής Μακεδονίας κάνουν και τη δουλειά που αντιστοιχεί στις εκατοντάδες κενές λειτουργικές θέσεις.
γ) Εκχώρηση όλο και μεγαλύτερου κομματιού πάγιων και λειτουργικών εργασιών σε εργολάβους
Το 2008 οι συμβάσεις έργου, από 79 που ήταν το 1998, ξεπέρασαν τις 800. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το 65% των εργασιών μεταφοράς ενέργειας έχει πλέον δοθεί σε εργολάβους, οι οποίοι τις περισσότερες φορές απασχολούν ανειδίκευτους και ανασφάλιστους εργάτες.
Αυτή ακριβώς η αρχή του “μέγιστου δυνατού κέρδους με το μικρότερο δυνατό κόστος” δεν αφορά μονάχα το ανθρώπινο δυναμικό, αλλά αφορά εξίσου και τον πάγιο εξοπλισμό της επιχείρησης. Πεπαλαιωμένα μηχανήματα, φορτηγά, λοιπός εξοπλισμός αλλά και ολόκληρες μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού που έχουν, κατά πολύ, ξεπεράσει τον προσδόκιμο χρόνο ζωής τους δεν αντικαθίστανται, με αποτέλεσμα αφενός να απαιτείται συνεχής ανθρώπινη εργασία για να λειτουργούν και αφετέρου να κινδυνεύει ακόμη περισσότερο η σωματική ακεραιότητα των εργαζομένων. Στη ΔΕΗ σήμερα άνθρωποι και μηχανές δουλεύουν μέχρι τελικής πτώσης.
Συνθήκες εργασίας για τους μόνιμους: Η μείωση προσωπικού, ο πεπαλαιωμένος εξοπλισμός και γενικότερα η εντατικοποίηση της εργασίας είναι το δυσμενές περιβάλλον μέσα στο οποίο εργάζονται πλέον οι μόνιμοι υπάλληλοι της ΔΕΗ. Η επιχείρηση καταστρατηγεί τα ωράρια εργασίας εφαρμόζοντας ένα επιτηδευμένα περίπλοκο σύστημα καθορισμού των βαρδιών, η εφαρμογή του οποίου μάλιστα έγινε με τη συναίνεση όλων των μεγάλων συνδικάτων. Το 2008 το μόνιμο προσωπικό της ΔΕΗ εργάστηκε υπερωριακά 2.301.147 ώρες. Επίσης, μόλις πρόσφατα η ΔΕΗ κατέβαλε το ποσό των 37.5 εκατομμυρίων ευρώ για χιλιάδες ρεπό που αδυνατούσε να δώσει.
Συνθήκες εργασίας για τους εργάτες στους εργολάβους: Ανασφάλιστη και κακοπληρωμένη εργασία, εργαζόμενοι χωρίς συμβάσεις εργασίας, ωράριο λάστιχο, αναγκαστικές και απλήρωτες υπερωρίες, καθυστέρηση πληρωμών, εργοδοτική τρομοκρατία. Με δύο λέξεις: σύγχρονο δουλεμπόριο. Πολλές φορές αναγκάζονται να κάνουν δύσκολες και εξειδικευμένες εργασίες χωρίς να έχουν καμία σχετική εκπαίδευση και χωρίς να διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό. Δεν αμείβονται σωστά, με την έννοια των νόμιμων αποδοχών, πολλοί εξ αυτών δουλεύουν ακόμη και ανασφάλιστοι. Τους κλέβουν ημερομίσθια, εργάσιμες ώρες, ένσημα και μισθολογικές προσαυξήσεις (3ετίες). Οι εργολάβοι, υποτίθεται πως τηρούν τις συμβάσεις και διαθέτουν τεχνικούς ασφαλείας, όπως είναι υποχρεωμένοι, αλλά αυτά υπάρχουν μόνο στα χαρτιά. Οι τραυματισμοί δεν δηλώνονται, ακόμη κι όταν αφορούν ασφαλισμένους εργάτες. Κανένας εργαζόμενος δε διανοείται να απευθυνθεί στην επιθεώρηση εργασίας για το μισθολογικό κλέψιμο που υφίσταται. Μια τέτοια ενέργεια ισοδυναμεί με απόλυση και καταχώρηση σε μαύρη λίστα κάνοντας την εύρεση δουλειάς σε άλλο εργολάβο πρακτικά απίθανη.
Συνθήκες εργασίας εργαζομένων στη ΔΕΗ με συμβάσεις ορισμένου χρόνου: Εργάζονται συνήθως χωρίς κατάλληλη εκπαίδευση, χωρίς τα απαραίτητα εφόδια εργασίας και μέσα σε ένα καθεστώς εντατικής και πιεστικής εργασίας. Είναι μια ευέλικτη και ελαστική μορφή εργασίας που εξυπηρετεί απόλυτα τις εποχιακές ανάγκες της ΔΕΗ. Εργάτες μιας χρήσης η πολλών επαναλαμβανόμενων χρήσεων μικρής διάρκειας. Οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου είναι τα θύματα ενός πελατειακού – κομματικού μηχανισμού που ανταλλάσσει προσδοκίες μονιμοποίησης για μικροπολιτικά και προσωπικά οφέλη. Η ανάγκη για εισόδημα, άρα και για εργασία, ανταλλάσσεται με μερικές ψήφους, χωρίς πάλι αυτό να είναι αρκετό για την εξασφάλιση μιας μόνιμης θέσης. Η προσδοκία μονιμοποίησης των συμβασιούχων συντηρεί ένα ολόκληρο παρασιτικό σύστημα πελατειακής συνδιαλλαγής. Πεδίο δόξης λαμπρό για κάθε λογής κομματικά λαμόγια στις πλάτες των εργατών.
Στη ΔΕΗ, τα τελευταία χρόνια καταγράφονται 500 ατυχήματα με ακρωτηριασμούς, κατάγματα κλπ και τουλάχιστον 10 θανατηφόρα το χρόνο. Μόνο το διάστημα 1991-2003, 92 εργάτες έχασαν τη ζωή τους σε “ατυχήματα” που αφορούν όλους τους χώρους εργασίας της ΔΕΗ. Οι κύριες αιτίες εργατικών “ατυχημάτων” είναι: η εντατικοποίηση της εργασίας (εξοντωτικά ωράρια, διπλοβάρδιες, ελλιπής επάνδρωση συνεργείων), ο παλιός και πολλές φορές ακατάλληλος εξοπλισμός, η μη τήρηση στοιχειωδών κανόνων ασφαλείας, η έλλειψη προσωπικού, η ελλιπής εκπαίδευση και τέλος, η πίεση για γρήγορη αποκατάσταση βλαβών και γρήγορη παράδοση των υπό συντήρηση μονάδων.
Εργάτες σακατεύονται και σκοτώνονται και κανείς δεν υφίσταται την παραμικρή συνέπεια. Κι αυτό συμβαίνει την ώρα που η συχνότητα πραγματοποίησης θανατηφόρων “ατυχημάτων” αυξάνεται ραγδαία. Αντί να αναδειχτούν οι δολοφονικές πράξεις και παραλήψεις της ΔΕΗ και των εργολάβων, γίνεται αναφορά σε κάποιο “ανθρώπινο λάθος”. Με αυτόν τον τρόπο προστατεύονται οι πραγματικοί υπεύθυνοι και οι ευθύνες επιστρέφουν στους ίδιους τους εργαζόμενους, ακόμη κι όταν αυτοί έχουν σκοτωθεί. Στις 26 Μαΐου 2009, τρεις μόλις μέρες μετά το τελευταίο θανατηφόρο εργατικό “ατύχημα” στην Κάρυστο, η διοίκηση της ΔΕΗ βγάζει ανακοίνωση όπου σε μια προσπάθεια να αποποιηθεί τις ευθύνες της ως εργοδότης, να αποπροσανατολίσει και να αντιστρέψει το εις βάρος της κλίμα, δηλώνει πως θα στέλνει στον εισαγγελέα κάθε υπεύθυνο που εμπλέκεται σε εργατικό “ατύχημα”.
Τα συνδικάτα των εργαζομένων στη ΔΕΗ (πρωτοβάθμια – τριτοβάθμια) δεν διαφέρουν καθόλου από τα υπόλοιπα συνδικάτα. Ουσιαστικά κι αυτά αποτελούν καθεστωτικά μορφώματα που ελέγχονται από μια κάστα κομματικών συνδικαλιστών. Οι “ηγέτες του συνδικαλιστικού κινήματος” κινούν τα νήματα, πάντα προς όφελος κάποιου κόμματος και κάνουν συμφωνίες-συνδιαλλαγές με την εργοδοσία κάτω αλλά και πάνω από το τραπέζι. Η ταξική διάσταση υπάρχει μόνο στα λόγια, καμία διάθεση για ρήξη και σύγκρουση με την εργοδοσία. Οι πράξεις τους εξυπηρετούν πρωτίστως κομματικά και προσωπικά οφέλη. Οι συνδικαλιστές, φορείς εξουσίας οι ίδιοι, απολαμβάνουν ειδικά προνόμια και ανταλλάσσουν διαφόρων ειδών “εξυπηρετήσεις”.
Ενδεικτικό της υποκρισίας των συνδικάτων της ΔΕΗ είναι το γεγονός ότι όλα, με εξαίρεση το περιφερειακό συνδικάτο “Εργατική Αλληλεγγύη” (ΣΕΕΝ), αρνούνται βάσει καταστατικών να εγγράψουν ως μέλη τους εργάτες που δουλεύουν σε εργολάβους. Με αυτόν τον τρόπο συμβάλλουν καθοριστικά και αυτά στην ύπαρξη και διατήρηση εργαζομένων “δεύτερης διαλογής”. Πρακτικές που όχι απλά δεν έχουν καμία σχέση με την ταξική διάσταση των πραγμάτων, αλλά που επιπλέον λειτουργούν και ως ανάχωμα στην ταξική συσπείρωση της εργατικής τάξης.
Ακόμη και τώρα, μετά από τόσους θανάτους – δολοφονίες μόνιμων υπαλλήλων της ΔΕΗ το τελευταίο διάστημα (6 νεκροί σε 4 μήνες πανελλαδικά) οι κινητοποιήσεις των συνδικάτων εκτονώνουν την όποια οργή των εργαζομένων με συμβολικές και ανώδυνες για τη ΔΕΗ καταλήψεις χώρων εργασίας. Περιμένουμε με ενδιαφέρον, αλλά χωρίς μεγάλες προσδοκίες και με επιφυλακτικότητα, τις απεργιακές κινητοποιήσεις που εξήγγειλε για τις 29 Ιουνίου και έως 12 Ιουλίου η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ ζητώντας άμεσα προσλήψεις ως “αντίδοτο” στη ραγδαία αύξηση των θανατηφόρων εργατικών “ατυχημάτων”.
Υπάρχει ωστόσο, το νεοσύστατο τοπικό συνδικάτο “Εργατική Αλληλεγγύη” (ΣΕΕΝ) που εδρεύει στην Κοζάνη και που λειτουργεί μακριά από κομματικές και μικροπολιτικές λογικές ως ανεξάρτητος πολιτικός φορέας (ακόμη και στους οικονομικούς του πόρους, αρνούμενο κάθε κρατική, εργοδοτική και κομματική χρηματοδότηση). Είναι ένα από τα λίγα συνδικάτα που υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα (όπως π.χ. ο Σύλλογος Βιβλίου Χάρτου και η Παναττική Ένωση Καθαριστριών και Οικιακού Προσωπικού, το σωματείο δηλαδή όπου ανήκει η Κων/να Κούνεβα) τα οποία λειτουργούν με ξεκάθαρο ταξικό προσδιορισμό, έχοντας ως θεμελιώδη κριτήρια του λόγου και των δράσεων τους τις ανάγκες και τα δίκαια των εργαζομένων. Παρόλα αυτά όμως, η ύπαρξη εκλογών και προεδρείου, ακόμη κι αν αυτό λογοδοτεί στη Γενική Συνέλευση, κατοχυρώνει ρόλους και συνεπώς με αυτόν τον τρόπο διατηρούνται και αναπαράγονται “ηγετικές μορφές” και ιεραρχικές δομές, οι οποίες ουσιαστικά ενισχύουν τη λογική της ανάθεσης του αγώνα σε κάποιους άλλους.
Στην πρώτη σε ποσοστά επίσημης ανεργίας περιφέρεια, η ΔΕΗ αποτελεί το μεγαλύτερο και σχεδόν αποκλειστικό εργοδότη. Έχοντας επιβάλλει ένα καθεστώς “εργασιακού μονοπωλίου” εκμεταλλεύεται και εκβιάζει συστηματικά χιλιάδες ντόπιους εργάτες. Στρατιές εργαζομένων έχουν “βολευτεί” σε αυτήν τις προηγούμενες δεκαετίες, μέσα από ένα παρασιτικό σύστημα που αντάλλασσε ψήφους με μόνιμη δουλειά. Σήμερα αυτό ακριβώς το σύστημα, παρότι η ΔΕΗ κάνει προσλήψεις με το σταγονόμετρο, καταφέρνει και επιβιώνει μια χαρά εκμεταλλευόμενο την ανάγκη για εργασία μέσα σε ένα περιβάλλον μεγάλης ανεργίας. Έτσι γίνεται ακόμη πιο εύκολος ο εκβιασμός και η εκμετάλλευση των εργατών στους εργολάβους και στις συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Εργάτες που περνάνε από τα 6μήνα στους εργολάβους και αντίστροφα για πολλά χρόνια, γίνονται εύκολη λεία των τοπικών αρπακτικών οι οποίοι τάζουν “μια θέση στον ήλιο”.
Κι ενώ η καταπάτηση στοιχειωδών εργατικών κεκτημένων, οι τραυματισμοί και οι δολοφονίες εργατών στη ΔΕΗ είναι πλέον καθημερινότητα, όχι μόνο η τοπική κοινωνία αλλά και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι μοιάζουν να έχουν αποδεχτεί αυτήν την κατάσταση ως κάτι φυσιολογικό και αναπόφευκτο. Εγκλωβισμένοι οι περισσότεροι στη λογική της εξατομίκευσης ανέχονται άλλοι να αποφασίζουν για αυτούς, χωρίς αυτούς.
Ο διαχωρισμός των εργαζομένων σε διάφορες κατηγορίες και η γενικευμένη εξατομίκευση, ευνοεί τη διάσπαση και τον κατακερματισμό της εργατικής τάξης. Ζητούμενο είναι η από κοινού δράση εργαζομένων και τοπικής κοινωνίας ενάντια σε ΔΕΗ, εργολάβους και κάθε λογής επαγγελματίες διαμεσολαβητές των ζωών μας. Ειδικά για τους εργαζομένους στους εργολάβους, οι οποίοι είναι εντελώς ευάλωτοι στις εργοδοτικές αυθαιρεσίες, ο από κοινού αγώνας είναι επιτακτικός για να μπορέσουν να κατοχυρώσουν εργασιακά δικαιώματα που υποτίθεται πως είναι κεκτημένα από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα.
Ζητούμενο είναι το πέρασμα από κάθε είδους κομματική και συντεχνιακή λογική στην ταξική αλληλεγγύη. Εργάτες και τοπική κοινωνία μαζί με αυτοοργανωμένες, ακηδεμόνευτες συνελεύσεις και κοινές δράσεις που δεν θα περιορίζονται μόνο σε εργασιακά, αλλά και σε περιβαλλοντικά και λοιπά τοπικά και μη ζητήματα.
Έτσι και αλλιώς στα οδοφράγματα του αγώνα οι ρόλοι, οι πρωτοπορίες και τα κάθε είδους ιερατεία καταργούνται.
Εκεί μιλάει το βαθιά καταπιεσμένο ένστικτο της ελευθερίας.
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ - ΑΥΤΟΟΡΓΑΝΩΣΗ - ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ
Σάββατο 13 Ιούνη 2009
11:00 π.μ. συγκέντρωση – μικροφωνική - πορεία (κεντρική πλατεία Κοζάνης)
5:00 μ.μ. εκδήλωση (θεατράκι Αγ. Δημητρίου, Κοζάνη)
*συζήτηση με θέμα: εντατικοποίηση της εργασίας και εργατικά ατυχήματα στη Δ.Ε.Η.
*προβολή βίντεο
συνέλευση αναρχικών - αντιεξουσιαστών/τριών σε Κοζάνη & ΠτολεμαΐδαΛΙΣΤΑ ΔΟΛΟΦΟΝΗΜΕΝΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΚΟΖΑΝΗΣ (Δ.Ε.Η. & ΕΡΓΟΛΑΒΟΙ)
(από το 1998 μέχρι σήμερα, από τα στοιχεία που βρήκαμε ως τώρα)
ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ (15 Απριλίου 2009)
ετών 48, πατέρας 2 παιδιών - ΑΗΣ Καρδίας (εργοδηγός, υπάλληλος ΔΕΗ)
Σκοτώθηκε από ηλεκτροπληξία στη 1:10 το μεσημέρι στο Κέντρο Υψηλής Τάσης (ΚΥΤ) στην 4η μονάδα του ΑΗΣ Καρδίας Κοζάνης. όπου εργαζόταν ο υπομηχανικός Κωνσταντόπουλος Νίκος από το Ρύμνιο Κοζάνης, 48 χρονών και πατέρας 2 παιδιών. Ο εργαζόμενος, εργοδηγός στην ειδικότητα και πολύ έμπειρος, τη στιγμή που επιχειρούνταν μετρήσεις για την επανεκκίνηση της 4ης μονάδας του ΑΗΣ, η οποία βρισκόταν σε συντήρηση χτυπήθηκε από υψηλή τάση όταν πήγε να κάνει κάποια μέτρηση σε μετασχηματιστή του σταθμού. και έπεσε στο κενό. Το ρεύμα τον πέταξε στο έδαφος από ύψος πέντε μέτρων. Ο Κωνσταντόπουλος ήταν υπεύθυνος στα ΚΙΤ και στο λεγόμενο Συνεργείο Προστασίας, μαζί με τον συνάδελφό του Προκόπη Δουγαλή, ο οποίος ήταν αυτόπτης μάρτυρας του τραγικού αυτού συμβάντος. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο του ΣΩΠ ΑΗΣ Καρδιάς Γιώργο Παπαστέργιο (ο οποίος ήταν εμφανώς σοκαρισμένος από το δυστύχημα) ο θανών άφησε την τελευταία του πνοή από ηλεκτροπληξία πριν ακόμη φτάσει στο χώρο το ασθενοφόρο.
ΝΙΚΟΥ ΜΑΡΚΟΣ (4 Φλεβάρη 2009)
ετών 46, πατέρας 2 ανήλικων παιδιών - Κάτω Κώμη (εναερίτης - υπάλληλος ΔΕΗ)
Τη ζωή του έχασε ο 46χρονος ηλεκτροτεχνίτης εναέριων δικτύων Νίκου Μάρκος από το Βελβεντό Κοζάνης πατέρας δυο ανήλικων παιδιών που δούλευε στη ΔΕΗ ως ηλεκτρολόγος στην διανομή. Το δυστύχημα συνέβη στο Δημοτικό Διαμέρισμα Κάτω Κώμης, οπού ο άτυχος 47χρονος πήγε για να επιδιορθώσει βλάβη σε καλώδια παροχής ρεύματος και ενώ βρισκόταν πάνω σε στύλο της ΔΕΗ, υπέστη ηλεκτροπληξία.
ΤΙΓΚΙΑΝΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ (12 Ιουλίου 2008)
ετών 49 - ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ (υπάλληλος ΔΕΗ)
Ο εργαζόμενος στη ΔΕΗ Τιγκιανίδης Γιώργος 49 ετών υπέστη ανακοπή καρδιάς εν ώρα υπηρεσίας στον ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ. Είχε προηγηθεί μια πολυήμερη και ιδιαίτερα απαιτητική βάρδια εργασίας, η οποία αποτελούνταν από συνεχόμενα 12ωρα. Ο Τιγκιανίδης δούλευε στον ΑΗΣ του βιομηχανικού συγκροτήματος που παράγει ρεύμα για τη λειτουργία των ορυχείων. Ήταν παντρεμένος και περιμένανε δεύτερο παιδί.
ΤΣΙΩΝΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ (7 Ιουλίου 2008)
ετών 49 - Ορυχείο νοτίου πεδίου (εκλεκτής πύργου ελέγχου - υπάλληλος ΔΕΗ)
Ο εργαζόμενος Τσιώνης Στέργιος 49 ετών, έπαθε ανακοπή καρδιάς την ώρα που εργαζόταν στον πύργο ελέγχου του νοτίου πεδίου.
ΔΑΒΙΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ (14 Ιουνίου 2008)
ετών 37 - Α.Η.Σ. Αγ. Δημητρίου (μηχανοτεχνίτης - υπάλληλος ΔΕΗ)
Ο 37 ετών Δαβίνης Ιωάννης βρέθηκε νεκρός κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες στον ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου. Τον εργαζόμενο βρήκαν οι συνάδελφοι του (στο υπόγειο του λεβητοστάσιο της 4ης μονάδας) θανάσιμα τραυματισμένο πιθανόν λόγο πτώσης από ύψος. Ο Δαβίνης εργαζόταν ως μηχανοτεχνίτης στην ομάδα συντήρησης στροβίλων. Η κατάσταση περιπλέκεται, καθώς ο άτυχος τεχνικός επιθεωρούσε τις επίμαχες εργασίες που γίνονται στο εργοστάσιο του Αγίου Δημητρίου από τη Siemens. Πρόκειται για τα έργα που έχουν καθυστερήσει να παραδοθούν και η ΔΕΗ δεν ενεργοποίησε τις ρήτρες κατά της Siemens ύψους 3,3 εκατ. ευρώ, θέμα που προκάλεσε ακόμη και παραιτήσεις από το Δ.Σ. Όπως αναφέρουν συνδικαλιστές, ο 37χρονος ήταν πολύ αυστηρός στην τήρηση των προδιαγραφών και πίεζε όσο μπορούσε και αυτό ίσως να ενόχλησε κάποιους. Για τη ΔΕΗ, ο θάνατος τού 37χρονου θεωρείται ατύχημα, παραμένουν όμως πολλά ερωτήματα για τις συνθήκες και τα αίτια.
ΦΕΤΙΜ ΚΡΟΣΙ (2 Ιουλίου 2007)
ετών 27 - στο Ορυχείο Καρδίας (οδηγός σε εργολάβο)
Εργάτης σκοτώθηκε στο ορυχείο Καρδιάς. Ο 27χρονος Κρόσι Φετίμ από την Αλβανία, οδηγός στον εργολάβο Φλωρίνη, ανασύρθηκε νεκρός όταν το φορτηγό που οδηγούσε παρέκκλινε από την πορεία του και ανατράπηκε. Καταπλακώθηκε από το τεράστιο φορτηγό που οδηγούσε σε κατηφόρα. Η πλατεία στην οποία άδειαζαν τα φορτηγά ήταν μικρή. Το γεγονός ότι δεν υπήρχε επαρκείς χώρος για να γυρίζουν εύκολα τα φορτηγά τα οποία αναγκαστικά έπαιρναν κλειστή στροφή σε συνδυασμό με την ταχύτητα και το βρεγμένο οδόστρωμα προκάλεσαν το ατύχημα. Ξεψύχησε λίγα λεπτά αργότερα στο νοσοκομείο της Πτολεμαΐδας. Ο Φετίμ, έμπειρος οδηγός, δούλευε 4 χρόνια ως οδηγός σε εργολάβους της Δ.Ε.Η., είχε χαρτιά και τους τελευταίους 4 μήνες ήταν μέλος σωματίου εργαζομένων.
ΚΩΤΟΥΛΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ (19 Ιουνίου 2007)
ετών 51, πατέρας 2 παιδιών - στο Ορυχείο Νοτίου Πεδίου (εργοδηγός, υπάλληλος ΔΕΗ)
Υπάλληλος της ΔΕΗ, έχασε τη ζωή του στο ορυχείο της ΔΕΗ στο Ορυχείο Νότιου Πεδίου Κοζάνης, όταν το όχημα τύπου “ούνιμοκ” που οδηγούσε κατακρημνίστηκε σε γκρεμό. Ο 51χρονος εργοδηγός Κωτούλας Αθανάσιος από την Άνω Κώμη, πατέρας 2 παιδιών, κατά την διάρκεια ελέγχου στο εργοτάξιο και στα μηχανήματα εξόρυξης έπεσε με το αυτοκίνητο από ύψος 20 μέτρων, απ' όπου ανασύρθηκε νεκρός. Το ατύχημα έγινε 1:00 η ώρα το βράδυ. Ο εργαζόμενος κινούνταν σε ένα δρόμο μέσα στο ορυχείο ο οποίος θα έπρεπε να είχε κλείσει. Ο συγκεκριμένος δρόμος είχε κοπεί στα δύο πριν από τρεις μέρες λόγω της εξορυκτικής δραστηριότητας, οπότε ο εργάτης μην έχοντας καλή ορατότητα λόγω νύχτας, ξαφνικά βρέθηκε στο κενό. Ο Κωτούλας που μόλις είχε επιστρέψει για δουλεία ύστερα από πολυήμερη άδεια, διατηρούσε τις αισθήσεις του και μπόρεσε να ειδοποιήσει μέσω του κινητού του τηλεφώνου τον πύργο ελέγχου του ορυχείου. Αμέσως έσπευσαν στο σημείο συνάδελφοί του που τον βρήκαν λίγα μέτρα από τα συντρίμμια του οχήματος. Μαζί έφτασε και ένα ασθενοφόρο, με το οποίο μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Κοζάνης. Αν και ήταν βαρύτατα τραυματισμένος στο κεφάλι, εν τούτοις διατηρούσε τις αισθήσεις του. Οι γιατροί του νοσοκομείου υπογράμμισαν ότι «ήρθε με κρανιοεγκεφαλική κάκωση, με μυδρίαση και χωρίς αναπνοή». Διασωληνώθηκε αμέσως, έγινε προσπάθεια καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης, αλλά δυστυχώς χωρίς επιτυχία, με αποτέλεσμα ο βαριά τραυματίας να υποκύψει». Ήταν το δεύτερο θανατηφόρο στο ενεργειακό κέντρο της ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία μέσα σε ένα μήνα.
ΜΟΡΦΙΔΗΣ ΜΟΡΦΗΣ (8 Μαϊού 2007)
ετών 42, πατέρας 2 ανήλικων παιδιών - Α.Η.Σ. Αγίου Δημητρίου (εργάτης σε εργολάβο)
Σε εργατικό "ατύχημα" στη 5η μονάδα του ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου της έχασε τη ζωή του ο 42χρονος Μόρφης Μορφίδης, πατέρας 2 ανήλικων παιδιών. Ο εργάτης στην προσπάθεια του να καθαρίσει τη χοάνη της μονάδας, αντί να ανέβει από πάνω και να χτυπήσει με το δονητή για να πέσει η τέφρα κάτω, άνοιξε την θύρα χαμηλά της χοάνης και επιχείρησε από κάτω με ξύστρα να κατεβάσει κομμάτια τέφρας που ήταν κολλημένα. Την ώρα που βρισκόταν στη βάση του σιλό η υγροποιημένη τέφρα έπεσε πάνω του, με αποτέλεσμα να πάθει ασφυξία αφού θάφτηκε ζωντανός. Οι κανονισμοί απαγορεύουν την είσοδο στο σιλό από το συγκεκριμένο σημείο. Όμως καμία απαγορευτική πινακίδα δεν υπάρχει, ούτε και καμία ταινία ασφαλείας. Επιπλέον, εάν στο σημείο παρευρίσκονταν τεχνικός ασφαλείας, όπως είναι υποχρεωμένος βάση σύμβασης να έχει ο εργολάβος, δεν θα επέτρεπε στον εργάτη να άνοιξε την θύρα χαμηλά της χοάνης και από κάτω να την καθαρίσει. Σύμφωνα με τους κανονισμούς, ο καθαρισμός γίνεται από πάνω προς τα κάτω. Οι εργαζόμενοι πρέπει να μπαίνουν στο σιλό με ανεμόσκαλες και να καθαρίζουν την τέφρα χτυπώντας με δονητή τσιμέντου τα τοιχώματα, κατεβαίνοντας. Αυτό γινόταν όσο ο καθαρισμός πραγματοποιούνταν από ειδικευμένους εργαζόμενους της ΔΕΗ. Ο Μόρφης Μορφίδης σε εργολάβο. Είχε προσληφθεί μόλις την περασμένη βδομάδα για να δουλέψει στην εργολαβία καθαρισμού του σιλό τέφρας της συγκεκριμένης μονάδας, η οποία είχε βγει εκτός λειτουργίας για να γίνουν εργασίες συντήρησης και σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της ΔΕΗ έπρεπε να επαναλειτουργήσει άμεσα.
ΝΙΤΣΟΣ ΓΕΩΡΙΟΣ (18 Οκτωβρίου 2006)
ετών 45, πατέρας 3 ανήλικων παιδιών - Α.Η.Σ. Πτολεμαΐδας (οδηγός σε εργολάβο)
Ο 45χρονος εργάτης Γιώργος Νίτσος από το Μεταξά Κοζάνης, πατέρας 3 ανήλικων παιδιών, εργαζόμενος ως οδηγός σε εργολάβο στις αποθέσεις του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας στο ορυχείο του Κυρίου Πεδίου, καταπλακώθηκε από το φορτηγό και τον λιγνίτη που κουβαλούσε με αποτέλεσμα να σκοτωθεί. Ο εργάτης, που κινούνταν σε χώρο απόθεσης λιγνίτη, προσέγγισε με το φορτηγό που οδηγούσε την άκρη του πρανούς για την απόθεση του λιγνίτη, με αποτέλεσμα οι δύο πίσω τροχοί να βρεθούν στο κενό. Ο ίδιος, στην προσπάθειά του να βγει από το αυτοκίνητο, έπεσε και τελικά καταπλακώθηκε από το όχημα. Όπως καταγγέλλουν οι συνδικαλιστές, στο χώρο θα έπρεπε να υπάρχει «τουμπαδόρος», δηλαδή εργαζόμενος που θα καθοδηγεί τους οδηγούς των φορτηγών που προσεγγίζουν κάνοντας όπισθεν, για να αδειάσουν το λιγνίτη. Στο πλαίσιο όμως των περικοπών που κάνει η ΔΕΗ σε προσωπικό, στο όνομα της ανταγωνιστικότητας, και αυτή η ειδικότητα τείνει να καταργηθεί. Η ΔΕΗ, με ανακοίνωσή της προσπάθησε να αποποιηθεί κάθε ευθύνη για το έγκλημα, δηλώνοντας πως ο άτυχος εργαζόμενος «ουδεμία σχέση εργασίας είχε με αυτή και διαψεύδει ότι ο νεκρός είναι υπάλληλος, της ΔΕΗ». Ο Νίτσος δούλευε στη ΔΕΗ μέσω εργολάβου που είχε αναλάβει τη μεταφορά του λιγνίτη. Σε ανακοίνωση της η ΔΕΗ επισημαίνει πως ο 45χρονος δεν ήταν υπάλληλος της ΔΕΗ, αλλά οδηγός που εκτελούσε εργασίες μεταφοράς λιγνίτη για λογαριασμό της και για αδιευκρίνιστους λόγους όπως υποστηρίζει η Επιχείρηση δεν τήρησε την απόσταση ασφαλείας από το πρανές η οποία επιβάλλεται κατά τη διάρκεια της εκφόρτωση.
ΚΑΡΥΠΙΔΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ (23 Μαρτίου 2006)
ετών 49 - Ορυχείο Νοτίου Πεδίου (υπάλληλος ΔΕΗ)
Ο 49χρονος τεχνίτης Καρυπίδης Παρασκευάς, εργαζόμενος στο Ορυχείο Νοτίου Πεδίου, τραυματίστηκε θανάσιμα (ξεψύχησε δυο μέρες μετά στο νοσοκομείο). Τεχνίτης μηχανολογικής συντήρησης βαρέων οχημάτων, ο Καρυπίδης κλήθηκε λίγο πριν τις 10 το βράδυ, στη λήξη της απογευματινής βάρδιας, να επισκευάσει γεωτρύπανο στο τμήμα Σκληρών του ορυχείου. Ακινητοποίησε το φορτηγό βάζοντας ταχύτητα, ακριβώς απέναντι από το σημείο της βλάβης, ώστε με τα φώτα του οχήματος να φωτίζει το χώρο, για να μπορέσει να δει και να επισκευάσει το πρόβλημα. Το όχημα μετακινήθηκε και τον καταπλάκωσε σφηνώνοντας τον πάνω στο γεωτρύπανο. Το συγκεκριμένο φορτηγό είχε κατασκευαστεί την δεκαετία του ΄60 και δεν είχε χειρόφρενο. Είχαν καταργήσει το χειρόφρενο με ντίζα για να μην δημιουργούν προβλήματα το χειμώνα. Εάν το φορτηγό ήταν νέας τεχνολογίας θα είχε χειρόφρενο με αέρα και δεν θα είχε συμβεί το δυστύχημα.
ΚΑΣΑΡΑΚΗΣ ΛΑΖΑΡΟΣ (11 Απριλίου 2005)
ετών 34 - Α.Η.Σ. Καρδίας (εργάτης σε εργολάβο)
Ο Λάζαρος Κασαράκης, 34 ετών, πέθανε την ώρα που δούλευε μέσα στο λέβητα του ΑΗΣ Καρδιάς κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης. Ο εργάτης δούλευε σε συνεργείο εργολάβου (Κακάρογλου) που ανέλαβε από τη ΔΕΗ την εργολαβία συντήρησης του λέβητα του ΑΗΣ Καρδιάς. Τον βρήκαν νεκρό οι συνάδελφοί του που πήγαν να τον αλλάξουν στη βάρδια, λίγο μετά τις 5.30 το απόγευμα. Αμέσως μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο Πτολεμαΐδας όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός του. Αρχικά αποδόθηκε σε έμφραγμα. Στη συνέχεια το πτώμα του 34χρονου, μετά από απαίτηση της οικογένειάς του μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Κοζάνης προκειμένου να γίνει νεκροψία - νεκροτομή. Εκτιμούν πως η διαδικασία αυτή μπορεί να αποκαλύψει τα πραγματικά αίτια που οδήγησαν στο θάνατό του αφού μέχρι και προχτές δεν αντιμετώπιζε κανένα πρόβλημα υγείας. Δούλευε μέσα σε συνθήκες έλλειψης οξυγόνου, καθαρίζοντας το λέβητα όπου γίνεται η καύση και απελευθερώνεται η τέφρα. Αν αναλογιστεί κανείς ότι καθάριζε το λέβητα όπου γίνεται η καύση και απελευθερώνεται η τέφρα, αντιλαμβάνεται τη δραματική έλλειψη οξυγόνου. Όπως λένε οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ, οι μάσκες που τους δίνουν να φορούν αχρηστεύονται σε διάρκεια ελάχιστων λεπτών από τη μεγάλη ποσότητα σκόνης που αναγκάζονται να εισπνέουν.
ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ (23 Φλεβάρη 2005)
ετών 62, πατέρας 2 παιδιών - Α.Η.Σ. Αγ. Δημητρίου (εργάτης σε εργολάβο)
Νέο θανατηφόρο εργατικό ατύχημα, το τέταρτο κατά σειρά από το 2000 που σημειώνεται στα λιγνιτωρυχεία της ΔΕΗ στην Κοζάνη, αυτή τη φορά στον Ατμοηλεκτρικό Σταθμό του Αγ. Δημητρίου. Νεκρός είναι ο 62χρονος εργάτης Ευθυμιάδης Κωνσταντίνος από το Κλείτος Κοζάνης πατέρας δύο ανήλικων παιδιών ο οποίος εργαζόταν στον καθαρισμό των ταινιοδρόμων μεταφοράς του λιγνίτη στην εταιρία ΒΕΚΑ που είχε αναλάβει την εργολαβία καθαριότητας μέσα στο ορυχείο. Σκοτώθηκε την ώρα της δουλειάς, ενώ προσπαθούσε να καθαρίσει με ειδικό εργαλείο (ξύστρα) υπολείμματα από ταινία μεταφοράς λιγνίτη (ταινιόδρομο). Το αριστερό του χέρι μάγκωσε στον περιστροφικό κύλινδρο της ταινίας με αποτέλεσμα να του συνθλίψει όλο το χέρι μέχρι τον ώμο και το κεφάλι. Το νεκρό εργάτη βρήκε ο επιτηρητής που κάνει επιθεώρηση στα σιλό του ΑΗΣ. Ο Κώστας Ευθυμιάδης θα μπορούσε να έχει σωθεί αν εφαρμοζόταν ο κανονισμός που προβλέπει ότι ο καθαρισμός των ταινιοδρόμων πρέπει να γίνεται αφού προηγουμένως έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας. Θα μπορούσε να είχε σωθεί, αν δε δούλευε μόνος σ' αυτό το επικίνδυνο πόστο. Και σ΄ αυτό το έγκλημα επιχειρήθηκε συγκάλυψη. Ενδεικτική είναι η ανακοίνωση της Αστυνομικής Διεύθυνσης Κοζάνης, που σπεύδει, χωρίς ακόμη να έχουν ολοκληρωθεί οι σχετικές ανακρίσεις, να αποδώσει το θανατηφόρο ατύχημα σε «αδέξιο χειρισμό» του θύματος. Βέβαια, ενώ εύκολα ξανασκοτώνει το νεκρό, την ίδια ώρα προστατεύει τον εργολάβο, αποκρύπτοντας τα πλήρη στοιχεία του.
MALI BLEDI (24 Νοέμβρη 2004)
ετών 21 - Ορυχείο Νοτίου Πεδίου (οδηγός σε εργολάβο)
Θανατηφόρο εργατικό "ατύχημα" στο Ορυχείο Νοτίου Πεδίου της ΔΕΗ. Νεκρός ο 21χρονος οδηγός φορτηγού Bledi Mali από την Κορυτσά της Αλβανίας. Ο εργάτης σκοτώθηκε όταν ανατράπηκε το φορτηγό που οδηγούσε. Εργαζόταν ανασφάλιστος σε εργολάβο, ο οποίος προσπάθησε να αποκρύψει το ατύχημα.
ΤΣΙΑΝΑΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ (31 Αυγούστου 2004)
ετών 41 - Ορυχείο Νοτίου Πεδίου (υπάλληλος ΔΕΗ)
Ο εργάτης Τσιανάκας Ιωάννης έχασε στις 13.45 τη ζωή του όταν καταπλακώθηκε από τόνους λιγνίτη, στο Ορυχείο Νοτίου Πεδίου στην Πτολεμαΐδα. Ο 41χρονος εργάτης οδηγούσε υπηρεσιακό όχημα της ΔΕΗ τύπου τζιπ όταν από άγνωστη αιτία το αυτοκίνητο προσέκρουσε στη δεξιά πλευρά προπορευόμενου χωματουργικού οχήματος που μετέφερε τους 85 τόνους λιγνίτη, με συνέπεια να καταπλακωθεί το τζιπ και ο εργάτης να βρει φρικτό θάνατο.
ΒΑΡΤΑΛΑΜΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ (13 Ιούλη 2001)
ετών 36 - Α.Η.Σ. Καρδίας (εργάτης σε εργολάβο)
Στον ατμοηλεκτρικό σταθμό του ΑΗΣ Καρδιάς άφησε την τελευταία του πνοή ο 36χρονος εργάτης Αθανάσιος Βαρταλάμης από την Ποντοκώμη Κοζάνης, την ώρα που χειριζόταν μηχάνημα καθαρισμού. Έχασε την ισορροπία του, έπεσε και παρασύρθηκε από το μηχάνημα, με αποτέλεσμα τον ακαριαίο θάνατό του. Δούλευε σε εργολάβο
ΤΣΑΝΤΣΑΡΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ (30 Απριλίου 1999)
ετών 21 - Ορυχείο Νοτίου Πεδίου (εργάτης με 8μηνη σύμβαση)
Παραμονή Πρωτομαγιάς, άφησε την τελευταία του πνοή ο 21χρονος εργάτης Δημήτρης Τσαντσαρίδης, από την Κρυόβρυση Εορδαίας. Ο θάνατος υπήρξε ακαριαίος και προήλθε από ηλεκτροπληξία λόγω βραχυκυκλώματος σε καλώδιο υψηλής τάσης. Ο άτυχος εργάτης προσπαθούσε με άλλους συναδέλφους του να διορθώσει βλάβη σε ταινιόδρομο ορυχείο του νοτίου πεδίου. Οι συνθήκες κάτω απ' τις οποίες συνέβη το νέο θανατηφόρο ατύχημα συνιστούν παραβίαση των κανονισμών λειτουργίας των ορυχείων, που προβλέπουν ότι στις περιπτώσεις που απαιτούνται τέτοιου είδους επιδιορθώσεις, πρέπει να διακόπτεται η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος στον ταινιόδρομο. Να σημειωθεί ότι ο άτυχος εργάτης εργαζόταν στη ΔΕΗ για μικρό χρονικό διάστημα, με 8μηνη σύμβαση και όπως είναι φυσικό, στερούνταν της απαραίτητης εμπειρίας για τόσο επικίνδυνες εργασίες, στις οποίες μάλιστα δεν τηρούνταν ούτε ο κανονισμός λειτουργίας.
ΑΡΑΙΛΟΥΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ (14 Νοεμβρίου 1998)
ετών 38, πατέρας 2 παιδιών - ΑΗΣ Πτολεμαΐδας (εργάτης στη ΔΕΗ)
Φριχτό θάνατο βρήκε στον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας ο Γιάννης Αραιλούδης,38 ετών πατέρας δύο παιδιών. Σκοτώθηκε πέφτοντας στον ταινιόδρομο του κυρίου πεδίου της επιχείρησης. Ο άτυχος εργαζόμενος βρέθηκε διαμελισμένος στην αυλή του λιγνίτη του ΑΗΣ, ανάμεσα σε χιλιάδες τόνους κάρβουνου μετά από δύο μέρες. Οι εργαζόμενοι στον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας πιστεύουν ότι ο συνάδελφός τους παρασύρθηκε από την ταινία μεταφοράς του λιγνίτη, καθώς επιχειρούσε να την περάσει, αλλά κανείς δεν μπόρεσε να τον αντιληφθεί για να τον βοηθήσει. Σοβαρές είναι οι ευθύνες της διοίκησης και για το μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από το ατύχημα μέχρι τη διαπίστωσή του. Το θύμα δε χτύπησε κάρτα με τη λήξη της βάρδιας ούτε και προσήλθε στην εργασία του την Κυριακή, χωρίς ωστόσο αυτή η απουσία να ανησυχήσει κανένα. "Επιβάλλεται με όλους τους τρόπους η εντατικοποίηση και ο ατομικισμός. Για τις βάρδιες λέει η διοίκηση φροντίζουν τα ηλεκτρονικά μηχανήματα. Ο εργαζόμενος θα πρέπει να είναι απομονωμένος από τους άλλους, ο συνάδελφος να μη ρωτάει για τον συνάδελφο του", δηλώνουν οι εργαζόμενοι.
Εισήγηση Εκδήλωσης για Εργατικά Ατυχήματα στη ΔΕΗ
από συνέλευση α/α σε Κοζάνη και Πτολεμαϊδα 10:53πμ, Πέμπτη 18 Ιουνίου 2009
e-mail: antinfokozptol@yahoo.gr
Εισήγηση εκδήλωσης για τα εργατικά “ατυχήματα” στη ΔΕΗ
Η ταξική διάσταση των εργατικών “ατυχημάτων“ και των επαγγελματικών ασθενειών
Τα εργατικά "ατυχήματα", αποτελούν αναπόσπαστο και δομικό κομμάτι της μισθωτής εργασίας. Οι εργαζόμενοι προκειμένου να εξασφαλίσουν το μεροκάματο δεν προσφέρουν απλά το σώμα, τη σκέψη και τον χρόνο τους. Υποθηκεύουν την ψυχική και σωματική τους υγειά, υποθηκεύουν την ίδια τους την ζωή. Συνεπώς δεν πρόκειται για ατυχήματα και μεμονωμένα περιστατικά. Πρόκειται για δολοφονίες και μάλιστα συνειδητές και συστηματικές. Οι όροι εργατικό “ατύχημα”, εργατικό “δυστύχημα”, “άτυχος” εργάτης χρησιμοποιούνται για να αποκρύψουν την ταξική διάσταση των τραυματισμών, των θανάτων και των ασθενειών που προκαλεί η μισθωτή εργασία. Αντί να αναδειχτούν οι δολοφονικές πράξεις και παραλήψεις των αφεντικών, γίνεται αναφορά σε κάποιο “ανθρώπινο λάθος”. Με αυτόν τον τρόπο προστατεύονται οι πραγματικοί υπεύθυνοι και οι ευθύνες επιστρέφουν στους ίδιους τους εργαζόμενους, ακόμη κι όταν αυτοί έχουν σκοτωθεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το τελευταίο μαζικό “ατύχημα” στην Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος, πριν από έναν χρόνο, όπου επίσημα 8 εργάτες έχασαν την ζωή τους. Το πόρισμα του εισαγγελέα απέδωσε ευθύνες μόνο στους εργάτες που σκοτώθηκαν.
Οι εργαζόμενοι δεν κινδυνεύουν μόνο να τραυματιστούν ή να σκοτωθούν. Η καθημερινή εργασία σε ανθυγιεινό περιβάλλον προκαλεί σοβαρές ασθένειες σε χιλιάδες άτομα, με τελικό αποτέλεσμα πολλές φορές τον θάνατο. Κι αυτοί οι θάνατοι είναι δολοφονίες των αφεντικών, και μάλιστα ιδιαίτερα συγκαλυμμένες μιας και δεν καταγράφονται ούτε καν στατιστικά. Τέλος ακόμη και σε χώρους εργασίας πιο “φιλικούς” για τον εργαζόμενο, δεκάδες είναι οι ασθένειες που προκαλούνται από την πολύωρη στάση και ακινησία ή από τις ακατάπαυστες επαναλαμβανόμενες κινήσεις των άκρων του σώματος με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να αποκτούν μακροχρόνιες παθήσεις που τους ακολουθούν σε όλη τους τη ζωή.
Στοιχεία εργατικών “ατυχημάτων” στην Ελλάδα
Βάσει των επίσημων στοιχείων στη Ελλάδα κάθε τρεις μέρες ένας άνθρωπος χάνει τη ζωή του σε κάποιο από τα εργατικά ατυχήματα που σημειώνονται κάθε 14 λεπτά! Μερικά από τα ατυχήματα επιφέρουν μόνιμες βλάβες, με αποτέλεσμα ο εργαζόμενος να μην μπορέσει ποτέ να εργαστεί ξανά και να ζει κοινωνικά αποκλεισμένος. Στην καλύτερη περίπτωση, κι εφόσον δούλευε ασφαλισμένος, παίρνει μια πενιχρή αναπηρική σύνταξη των 430 ευρώ. Από τις 12.000 αναπηρικές συντάξεις που χορηγεί το ΙΚΑ κάθε χρόνο, περίπου οι μισές είναι από εργατικά “ατυχήματα”.
ΔΕΗ – Χρονικό της επιχείρησης *
Η ΔΕΗ ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 1950, για να λειτουργήσει "χάριν του δημοσίου συμφέροντος" με σκοπό τη χάραξη και εφαρμογή μιας εθνικής ενεργειακής πολιτικής, η οποία μέσα από την εντατική εκμετάλλευση των εγχώριων πόρων, να κάνει το ηλεκτρικό ρεύμα κτήμα και δικαίωμα του κάθε Έλληνα πολίτη, στη φθηνότερη δυνατή τιμή. Αμέσως με την ίδρυση της, η ΔΕΗ στρέφεται προς την αξιοποίηση των εγχώριων πηγών ενέργειας ενώ ξεκινά και η ενοποίηση των δικτύων σε ένα εθνικό διασυνδεδεμένο σύστημα. Τα πλούσια λιγνιτικά κοιτάσματα του ελληνικού υπεδάφους που είχαν νωρίτερα εντοπισθεί, άρχισαν να εξορύσσονται και να χρησιμοποιούνται ως καύσιμη ύλη στις λιγνιτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που δημιουργούσε. Από 1.1.2001 η ΔΕΗ λειτουργεί ως ανώνυμη εταιρεία ενώ από 12.12.2001 έχει εισαχθεί στα Χρηματιστήρια Αξιών Αθηνών και Λονδίνου. Η ΔΕΗ σήμερα λειτουργεί στο περιβάλλον της απελευθερωμένης αγοράς ενέργειας , είναι μια πλήρως καθετοποιημένη εταιρεία που καλύπτει το σύνολο των δραστηριοτήτων στην ηλεκτρική ενέργεια. Με Κύκλο Εργασιών  4.787 εκατ. και Σύνολο Ενεργητικού 12.938 εκατ. κατέχει ηγετική θέση στην αγορά ενέργειας, μια από τις ταχύτατα αναπτυσσόμενες αγορές στην Ευρώπη.Κατέχει περίπου το 89% της εγκατεστημένης ηλεκτρικής ισχύος στην Ελλάδα (12.695 ΜW) η οποία προέρχεται από λιγνιτικές, υδροηλεκτρικές, πετρελαϊκές μονάδες, μονάδες φυσικού αερίου καθώς και από αιολικά και ηλιακά πάρκα. Παράγει από λιγνίτη το 56% περίπου της ηλεκτρικής της παραγωγής (2ος μεγαλύτερος παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πέμπτος σε ολόκληρο τον κόσμο).
* Σύμφωνα με το επίσημο site της ΔΕΗ
Η ΔΕΗ σήμερα επεκτείνεται εκτός συνόρων, εξαπλώνοντας τις δραστηριότητές της κυρίως στις ενεργειακές αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Μεσογείου. Συμμετέχει σε εξαγορές και συγχωνεύσεις εταιρειών που σχετίζονται κυρίως με την ενέργεια. Στόχος είναι η απόκτηση μεριδίων εταιρειών και η συσσώρευση κεφαλαίων.
Εργαζόμενοι στη ΔΕΗ – Μεγέθη
Η ΔΕΗ είναι η μεγαλύτερη, σε αριθμό εργαζομένων, βιομηχανία στην Ελλάδα. Σήμερα απασχολεί ως μόνιμο προσωπικό 23.354 άτομα, ενώ το 1994 απασχολούσε 34.500 άτομα. Στα επόμενα 2,5 χρόνια θα μπορούν να φύγουν σε σύνταξη πάνω από 4.500 εργαζόμενοι. Η ΔΕΗ πλέον δεν κάνει νέες προσλήψεις, έτσι το προσωπικό που συνταξιοδοτείται, και μαζί η εμπειρία που αυτό διαθέτει, δεν αναπληρώνετε. Το μόνιμο προσωπικό της ΔΕΗ “γερνάει”. Ο μέσος όρος ηλικίας σήμερα είναι τα 48 έτη. Μεταξύ των ηλικιών 20 και 30 η ΔΕΗ απασχολεί μόνο 250 άτομα. Σήμερα αντιστοιχεί μια πρόσληψη για κάθε δέκα συνταξιοδοτήσεις. Η επιχείρηση απασχολεί το 2009 τον ίδιο αριθμό προσωπικού με το 1978, παρότι όλα τα μεγέθη (δίκτυο, πελάτες, παραγόμενη ενέργεια, εγκαταστάσεις) έχουν πολλαπλασιαστεί. Πάγιες και λειτουργικές ανάγκες καλύπτονται από εποχικούς εργάτες και από εργολάβους. Οι 6μηνες και 8μηνες συμβάσεις μέσα σε 10 χρόνια έχουν υπερδεκαπλασιαστεί. Έτσι από 233 συμβασιούχους το 1998 η ΔΕΗ σήμερα απασχολεί 2.800. Στους εργολάβους που δουλεύουν για λογαριασμό της ΔΕΗ εργάζονται πάνω από 10.000 άτομα πανελλαδικά.
Στο Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας (ορυχεία λιγνίτη και εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρισμού στον άξονα Φλώρινα – Αμύνταιο - Πτολεμαΐδα - Κοζάνη) σήμερα εργάζονται 5.000 μόνιμοι στη ΔΕΗ, περισσότεροι από 5.000 σε εργολάβους και μερικές εκατοντάδες με συμβάσεις ορισμένου χρόνου.
Επίταση της εργασιακής εκμετάλλευσης
Πάγωμα προσλήψεων - Πεπαλαιωμένος εξοπλισμός
Η ΔΕΗ σήμερα έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας μεγάλης εταιρείας που λειτουργεί με βάση τα σύγχρονα καπιταλιστικά πρότυπα: είναι πλέον Ανώνυμη Εταιρεία εισηγμένη στο Χρηματιστήριο, διοικείται από ακριβοπληρωμένους τεχνοκράτες, επεκτείνεται εκτός συνόρων, ακολουθεί τις νεοφιλελεύθερες πρακτικές οργάνωσης και διοίκησης. Με όλα αυτά δεδομένα, κεντρικό σημείο για την ανάπτυξη της, δηλαδή για την υπερσυσσώρευση κεφαλαίων, είναι η διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού της με τρόπο όλο και πιο αποδοτικό για αυτήν και η μείωση του κόστους εργασίας. Με άλλα λόγια ζητούμενο είναι η διαρκής μεγιστοποίηση της υπεραξίας που κερδίζει από την ανθρώπινη εργασία.
Ήδη σε απολογιστικό έγγραφο που κατέγραφε την απόδοση – βελτίωση των στοιχείων που αποτελούν το λειτουργικό κόστος της ΔΕΗ για το 1997, αναφέρονταν: “Είναι φανερό το τεράστιο βάρος των δαπανών προσωπικού. Επομένως, αποκτά κρίσιμη σημασία η βελτίωση της απόδοσης του προσωπικού με καλύτερη οργάνωση και αξιοποίηση. Απαιτείται ποιοτική άνοδος της παραγόμενης εργασίας και ποσοτικός περιορισμός του αριθμού του προσωπικού”. Σε απλά Ελληνικά όχι νέες προσλήψεις και ξεζούμισμα των ήδη υφιστάμενων εργαζομένων.
Αυτή ακριβώς η αρχή του “μέγιστου δυνατού κέρδους με το μικρότερο δυνατό κόστος” δεν αφορά μονάχα το ανθρώπινο δυναμικό. Αφορά και τον πάγιο εξοπλισμό της επιχείρησης. Πεπαλαιωμένα μηχανήματα, φορτηγά, λοιπός εξοπλισμός αλλά και ολόκληρες μονάδες παραγωγής που έχουν, κατά πολύ, ξεπεράσει τον προσδόκιμο χρόνο ζωής τους αφενός δεν αντικαθίστανται, με αποτέλεσμα αφενός να απαιτείται συνεχής ανθρώπινη εργασία για να λειτουργούν και αφετέρου υποθηκεύεται ακόμη περισσότερο η σωματική ακεραιότητα των εργαζομένων.
Στην επιστολή του μετά την ανακοίνωση της απόλυσης του από τη θέση του Γενικού Διευθυντή Ορυχείων, στις αρχές Μαΐου 2009, ο Κ. Μελάς αναφέρει μεταξύ άλλων πως αντιμετωπίστηκε με επιτυχία “η μείωση των λειτουργικών δαπανών των ορυχείων τα τελευταία 3 χρόνια στα επίπεδα των εγκεκριμένων από την επιχείρηση προϋπολογισμών. Ήδη και στο πρώτο τετράμηνο του 2009 επιβεβαιώνονται τα αποτελέσματα της σκληρής και συστηματικής δουλειάς που έγινε για μείωση του λειτουργικού κόστους, αφού αυτά βρίσκονται στα επίπεδα των αυστηρών επιχειρησιακών στόχων που έχουν τεθεί για τη φετινή χρονιά”.
Ο Π. Αθανασόπουλος (Διευθύνων Σύμβουλος και πρόεδρος της Δ.Ε.Η.), ο οποίος και διέταξε την παραίτηση του Κ. Μελά, με αντίστοιχη επιστολή του ευχαρίστησε ιδιαίτερα τον κ. Κ. Μελά “για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων των ορυχείων, τόσο ποσοτικά όσο και οικονομικά, παρά τις δυσμενέστερες συνθήκες εξόρυξης που αντιμετώπισαν τα ορυχεία κατά τα τελευταία χρόνια”.
Συμπέρασμα: στη ΔΕΗ σήμερα άνθρωποι και μηχανές δουλεύουν μέχρι τελικής πτώσης.
Εκχώρηση εργασιών σε εργολάβους
Η εφαρμογή του διοικητικού μοντέλου: “επίτευξη μεγαλύτερου δυνατού κέρδους με το μικρότερο δυνατό κόστος”, εκτός της εντατικοποίησης της εργασίας σημαίνει και εκχώρηση όλο και μεγαλύτερου κομματιού πάγιων και λειτουργικών εργασιών σε εργολάβους.
Σήμερα πραγματοποιείται επέλαση εργολάβων σε πάγιες εργασίες παντού: στα ορυχεία, στις μονάδες παραγωγής, στο δίκτυο διανομής και μεταφοράς κ.τ.λ. Το 65% των εργασιών διανομής έχει πλέον δοθεί σε εργολάβους, που συνήθως χρησιμοποιούν ανειδίκευτους και ανασφάλιστους εργάτες. Πλέον ακόμη και το προσωπικό της ΔΕΗ μεταφέρεται από τις πόλεις στα ορυχεία και τα εργοστάσια με ιδιωτικά λεωφορεία, και όχι με τα λεωφορεία της επιχείρησης. Ενδεικτικό είναι πως το ύψος των δαπανών για εργολαβίες από 27 δισ. δρχ που ήταν το 1996, μόλις πέντε χρόνια μετά έφτασε τα 58 δισ. δρχ. Σήμερα είναι φυσικά πολύ μεγαλύτερο. Το 2008 οι συμβάσεις έργου με εργολάβους, από 79 που ήταν το 1998, έχουν ξεπεράσει τις 800.
Η παραχώρηση εργασιών με τη μορφή ανάθεσης έργου σε εργολάβους, δεν είναι πάντα πιο συμφέρουσα για την ΔΕΗ. Η διάνοιξη του τομέα 3 του ορυχείου νότιου πεδίου, σύμφωνα με μελέτη που έγινε το 1994, θα κόστιζε στη Δ.Ε.Η. 5,5 δισ δρχ και θα δημιουργούσε δεκάδες νέες θέσεις εργασίας. Η Δ.Ε.Η. τελικά επέλεξε να δώσει το έργο σε εργολάβους με προϋπολογισμό έργου που ξεπέρασε τα 7 δισ δρχ. Κι αυτό γιατί με αυτόν τον τρόπο η ΔΕΗ μακροπρόθεσμα θα έχει κέρδος, αφού θα γλιτώσει μεγάλα ποσά από μισθούς, επιδόματα, δώρα κ.τ.λ. του προσωπικού που τελικά δεν προσέλαβε.
Από τεχνοκρατικής πλευράς το κόστος εργασίας είναι μεγάλο και περιττό βάρος, μιας και είναι συστηματικό και επαναλαμβανόμενο. Ανεβάζει τους δείκτες του λειτουργικού κόστους και μειώνει τα περιθώρια κερδοφορίας των μετόχων.
Συνθήκες εργασίας για τους μόνιμους
Η μείωση προσωπικού, ο πεπαλαιωμένος εξοπλισμός και γενικότερα η εντατικοποίηση της εργασίας είναι το δυσμενές περιβάλλον μέσα στο οποίο εργάζονται πλέον οι μόνιμοι υπάλληλοι της ΔΕΗ.
Στα ορυχεία του λιγνίτη δεν ισχύει το πενθήμερο σαραντάωρο. Η ΔΕΗ καταστρατηγεί τα ωράρια εργασίας εφαρμόζοντας ένα επιτηδευμένα περίπλοκο σύστημα καθορισμού των βαρδιών, για το οποίο μάλιστα έχει εξασφαλισμένη τη συναίνεση από τα μεγάλα συνδικάτα (προϊόν συνδιαλλαγής των μεγαλοσυνδικαλιστών με την επιχείρηση), Χρησιμοποιεί τέσσερις αντί για πέντε βάρδιες ημερησίως στα ορυχεία, επιβάλει παράνομες και απλήρωτες υπερωρίες. Έτσι, η εργασία είναι υπερεντατικοποιημένη και οι εργαζόμενοι στα ορυχεία της Δυτικής Μακεδονίας κάνουν και τη δουλειά που αντιστοιχεί στις χίλιες κενές λειτουργικές θέσεις.
Το 1997 ο τότε διευθυντής ορυχείων Κ. Καβουρίδης είχε ζητήσει από τη Διεύθυνση Επιθεώρησης Μεταλλείων Βορείου Ελλάδας έγκριση για μείωση του προσωπικού. Αρχικά, το αίτημα απορρίφτηκε από την Επιθεώρηση, με τη σύμφωνη γνώμη και του υπουργείου Ανάπτυξης. Ωστόσο, λίγους μήνες αργότερα το υπουργείο ενέκρινε τη μείωση του προσωπικού.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το 2008 το μόνιμο προσωπικό της ΔΕΗ εργάστηκε 2.301.147 ώρες υπερωρίες. Επίσης, μόλις πρόσφατα η ΔΕΗ κατέβαλε το ποσό των 37.5 εκατ. Εuro. για χιλιάδες ρεπό που αδυνατούσε να δώσει.
Συνθήκες εργασίας για τους εργάτες στους εργολάβους
Ανασφάλιστη και κακοπληρωμένη εργασία, εργαζόμενοι χωρίς συμβάσεις εργασίας, ωράριο -λάστιχο, αναγκαστικές και απλήρωτες υπερωρίες, καθυστέρηση πληρωμών, εργοδοτική τρομοκρατία. Με δύο λέξεις: σύγχρονο δουλεμπόριο. Είναι αυτοί που σχεδόν πάντα κάνουν τις πιο “βρώμικες” δουλειές. Πολλές φορές αναγκάζονται να κάνουν δύσκολες και εξειδικευμένες εργασίες χωρίς να έχουν καμία σχετική εκπαίδευση και χωρίς να διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό. Δεν αμείβονται σωστά, με την έννοια των νόμιμων αποδοχών, πολλοί εξ αυτών δουλεύουν ακόμη και ανασφάλιστοι. Τους κλέβουν ημερομίσθια, εργάσιμες ώρες, ένσημα και μισθολογικές προσαυξήσεις (3ετίες). Δεν εφαρμόζεται σχεδόν κανένας κανόνας υγιεινής και ασφάλειας. Οι εργολάβοι, με την ανοχή της ΔΕΗ, κάνουν ό,τι θέλουν στα ορυχεία και στους σταθμούς παραγωγής και κανείς (ΔΕΗ, επιθεώρηση εργασίας, επιθεώρηση μετάλλου) δεν τους ελέγχει ουσιαστικά. Ο Σ. Νέζης ,πρώην Διευθύνων Σύμβουλος της Δ.Ε.Η. είχε δηλώσει το 2004 στην Πτολεμαΐδα: “Η Δ.Ε.Η. δίνει την εργολαβία στον φθηνότερο. Δεν μπορούμε να ελέγχουμε αν τηρείται η σύμβαση εργασίας. Αυτό είναι δουλειά άλλων οργάνων”.
Οι εργολάβοι, υποτίθεται πως τηρούν τις συμβάσεις και διαθέτουν τεχνικούς ασφαλείας, όπως είναι υποχρεωμένοι, αλλά αυτά υπάρχουν μόνο στα χαρτιά. Οι τραυματισμοί δεν δηλώνονται, ακόμη κι όταν αφορούν ασφαλισμένους εργάτες. Κανένας εργαζόμενος δε διανοείται να απευθυνθεί στην επιθεώρηση εργασίας για το μισθολογικό κλέψιμο που υφίσταται. Μια τέτοια ενέργεια ισοδυναμεί με απόλυση και καταχώρηση σε μαύρη λίστα κάνοντας την εύρεση δουλείας σε άλλο εργολάβο απίθανη. Ακόμη και προσπάθεια απόκρυψης θανατηφόρου “ατυχήματος” ανασφάλιστου μετανάστη έχει λάβει χώρα στο “βασίλειο” των συνεργατών της ΔΕΗ, των εργολάβων.
Εργαζόμενοι στη ΔΕΗ με συμβάσεις ορισμένου χρόνου
Εργάζονται συνήθως χωρίς κατάλληλη εκπαίδευση, χωρίς τα απαραίτητα εφόδια εργασίας και μέσα σε ένα καθεστώς εντατικής και πιεστικής εργασίας. Είναι μια ευέλικτη και ελαστική μορφή εργασίας που εξυπηρετεί απόλυτα τις εποχιακές ανάγκες για εργασία της ΔΕΗ. Εργάτες μιας χρήσης η πολλών επαναλαμβανόμενων χρήσεων μικρής διάρκειας. Το 2008 το εποχιακό προσωπικό, από 233 άτομα που ήταν το 1998, ανήλθε σε 2.790.
Οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου είναι τα θύματα ενός πελατειακού – κομματικού μηχανισμού που ανταλλάζει προσδοκίες μονιμοποίησης για μικροπολιτικά και προσωπικά οφέλη. Η ανάγκη για εισόδημα, άρα και για εργασία, ανταλλάσσεται με μερικές ψήφους, χωρίς πάλι αυτό να είναι αρκετό για την εξασφάλιση μιας μόνιμης θέσης. Η προσδοκία μονιμοποίησης των συμβασιούχων συντηρεί ένα ολόκληρο παρασιτικό σύστημα πελατειακής συνδιαλλαγής. Πεδίο δόξης λαμπρό για κάθε λογής κομματικά λαμόγια στις πλάτες των εργατών.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία των προκηρύξεων της ΔΕΗ (Απρίλιος 2009) για κάλυψη 380 εποχιακών θέσεων για 3, 4 και 6 μήνες πρόσκαιρης απασχόλησης στο Ενεργειακό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας έγιναν 1.468 αιτήσεις. Συνεπώς κάθε μία θέση εποχιακής εργασίας στη ΔΕΗ διεκδικείται από τέσσερις υποψήφιους. Κι αυτό ενώ η ανεργία στην Δυτική Μακεδονία, έτσι όπως την ανακοινώνει η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, τον μήνα Γενάρη του 2009 ήταν 16.4%. Για τον ίδιο μήνα ο μέσος όρος ανεργίας σε όλη τη χώρα ήταν 9.4%. Δηλαδή η Δυτική Μακεδονία είχε 7% περισσότερη επίσημη ανεργία από τον μέσο όρο της χώρας...
Στοιχεία εργατικών ατυχημάτων στην περιοχή και γενικά στη ΔΕΗ
Η συλλογή στοιχείων εργατικών “ατυχημάτων” στη ΔΕΗ δεν είναι εύκολη υπόθεση, μιας και δεν υπάρχουν προσβάσιμα συγκεντρωτικά στοιχεία. Η ΔΕΗ και τα συνδικάτα των εργαζομένων σε αυτήν καταγράφουν τα περιστατικά που αφορούν τους μόνιμους υπαλλήλους της επιχείρησης. Τα περιστατικά που αφορούν εργαζόμενους σε εργολάβους καταγράφονται από τις κατά τόπους επιθεωρήσεις εργασίας και εργατικά κέντρα. Και φυσικά εκατοντάδες είναι τα “ατυχήματα” που αφορούν εργαζόμενους, ανασφάλιστους και ασφαλισμένους, που εργάζονται σε εργολάβους και που ποτέ δεν δηλώθηκαν.
Ακολουθεί μια προσπάθεια απόδοσης του μεγέθους των “ατυχημάτων” στη ΔΕΗ.
Στοιχεία “ατυχημάτων” που αφορούν το νομό Κοζάνης:
Από το 2001 μέχρι σήμερα, και σύμφωνα με τα στοιχεία που μπορέσαμε ως τώρα να βρούμε, στο Νομό Κοζάνης και σε χώρους της ΔΕΗ δολοφονήθηκαν 15 εργάτες.
Συγκεκριμένα: 8 νεκροί ήταν μόνιμοι στη ΔΕΗ και 7 ήταν εργάτες σε εργολάβους.
Κατά μέσο όρο στα ορυχεία και τις μονάδες παραγωγής που βρίσκονται στο νομό πραγματοποιούνται 60 σοβαρά εργατικά “ατυχήματα” το χρόνο. (αφορούν μόνο τους εργαζόμενους στη ΔΕΗ και όχι αυτούς που απασχολούνται σε εργολάβους)
Στοιχεία που αφορούν “ατυχήματα” στη ΔΕΗ πανελλαδικά:
Στη ΔΕΗ τα τελευταία χρόνια καταγράφονται 500 ατυχήματα με ακρωτηριασμούς, κατάγματα κλπ. και τουλάχιστον 10 θανατηφόρα το χρόνο.
Μόνο το διάστημα 1991-2003, 92 εργάτες έχασαν τη ζωή τους σε ατυχήματα που αφορούν όλους τους χώρους εργασίας της Δ.Ε.Η.
Τα περισσότερα και σοβαρότερα ατυχήματα σημειώνονται στη διανομή.
Συνολικά την τελευταία δεκαετία, ένας στους τρεις εργατοτεχνίτες της ΔΕΗ έχει τραυματιστεί ελαφρά ή σοβαρά κατά τη διάρκεια της εργασίας του
Με δεδομένο ότι ο αριθμός του εργατοτεχνικού προσωπικού ανέρχεται στα 15.000 άτομα ούτε ένας τεχνίτης δεν πρόκειται να βγει στη σύνταξη, χωρίς να υποστεί κάποιο μικρό ή μεγάλο εργατικό “ατύχημα”.
Κύριες αιτίες εργατικών “ατυχημάτων”
Για όλους τους χώρους εργασίας (παραγωγή, ορυχεία, διανομή, μεταφορά) σε εργολάβους & μόνιμους
Εντατικοποίηση της εργασίας (Εξοντωτικά ωράρια, διπλοβάρδιες, ελλιπής επάνδρωση συνεργείων)
Παλιός και πολλές φορές ακατάλληλος εξοπλισμός
Μη τήρηση στοιχειωδών κανόνων ασφάλειας
Πίεση για γρήγορη αποκατάσταση βλαβών και γρήγορη παράδοση των υπό συντήρηση μονάδων.
Έλλειψη προσωπικού
Ελλιπής εκπαίδευση
Αναφορά σε 2 πρόσφατα περιστατικά ατυχημάτων
Θάνατος Μόρφης Μορφίδη, 42 ετών, εργάτης σε εργολάβο (08/05/07)
[ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου, θάφτηκε ζωντανός μέσα με τόνους τέφρας]
Είχε προσληφθεί μόλις μια βδομάδα πριν στην εργολαβία καθαρισμού του σιλό τέφρας της 5ης μονάδας του ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου, η οποία είχε βγει εκτός λειτουργίας για να γίνουν εργασίες συντήρησης και σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της ΔΕΗ έπρεπε να επαναλειτουργήσει άμεσα. Ο εργάτης άνοιξε τη χαμηλή θύρα της χοάνης και επιχείρησε από κάτω με ξύστρα να καθαρίσει κομμάτια τέφρας που ήταν κολλημένα. Την ώρα που βρισκόταν στη βάση του σιλό τόνοι υγροποιημένης τέφρας πέσανε πάνω του, με αποτέλεσμα να τον καταπλακώσουν και να πεθάνει από ασφυξία.
Οι κανονισμοί απαγορεύουν την είσοδο στο σιλό για καθαρισμό από το συγκεκριμένο σημείο. Όμως καμία απαγορευτική πινακίδα δεν υπάρχει, ούτε και καμία ταινία ασφαλείας. Επιπλέον, εάν στο σημείο παρευρίσκονταν τεχνικός ασφαλείας, όπως είναι υποχρεωμένος βάση σύμβασης να έχει ο εργολάβος, δεν θα επέτρεπε στον εργάτη να ανοίξει τη θύρα χαμηλά της χοάνης και από κάτω να την καθαρίσει. Σύμφωνα με τους κανονισμούς, ο καθαρισμός γίνεται από πάνω προς τα κάτω. Οι εργαζόμενοι πρέπει να μπαίνουν στο σιλό με ανεμόσκαλες και να καθαρίζουν την τέφρα χτυπώντας με δονητή τσιμέντου τα τοιχώματα, κατεβαίνοντας. Αυτό γινόταν όσο ο καθαρισμός πραγματοποιούνταν από ειδικευμένους εργαζόμενους της ΔΕΗ.
Θάνατος Κωτούλα Αθανάσιου, 51 ετών, μόνιμος υπάλληλος ΔΕΗ (19/06/07)
[Ορυχείο Νότιου Πεδίου, έπεσε με το φορτηγό που οδηγούσε σε γκρεμό]
Κατά τη διάρκεια ελέγχου στο εργοτάξιο και στα μηχανήματα εξόρυξης έπεσε με το αυτοκίνητο από ύψος 20 μέτρων, απ' όπου ανασύρθηκε νεκρός. Το ατύχημα έγινε 1:00 η ώρα το βράδυ. Ο Κωτούλας μόλις είχε επιστρέψει για δουλειά ύστερα από πολυήμερη άδεια.
Ο εργαζόμενος κινούνταν σε ένα δρόμο μέσα στο ορυχείο, ο οποίος θα έπρεπε να είχε κλείσει. Σύμφωνα με μαρτυρίες ο δρόμος αυτός είχε κοπεί στα δύο πριν από τρεις ημέρες λόγω της εξορυκτικής δραστηριότητας, οπότε το θύμα που κινούνταν μέσα στη νύχτα, ξαφνικά βρέθηκε στο πουθενά και έπεσε στο γκρεμό, χωρίς ίσως να τον αντιληφθεί. Τέτοιοι δρόμοι που κάποια στιγμή καταργούνται λόγω των εξορυκτικών αναγκών, υπάρχουν αρκετοί, αλλά ενώ θα πρέπει να τους κλείσουν και να μην μπαίνουν αυτοκίνητα, αυτό δεν συμβαίνει.
Ο κίνδυνος μεγάλου-μαζικού ατυχήματος
Λόγω τις γενικότερης κατάστασης που επικρατεί στις μονάδες παραγωγής της ΔΕΗ:
παλαιότητα υλικών και μονάδων παραγωγής οι οποίες έχουν κλείσει τον προσδόκιμο χρόνο ζωής τους και έχουν δουλέψει στα φουλ επί δεκαετίες
κακή και βιαστική συντήρηση μονάδων προκειμένου να μπουν γρήγορα στην παραγωγή ενέργειας
πολλές ώρες εργασίας με καθημερινές υπερωρίες του προσωπικού των μονάδων
είναι δυστυχώς πιθανό το ενδεχόμενο μεγάλου εργατικού ατυχήματος όπως αυτό που συνέβη στις 9 Σεπτέμβρη του 2002 σε μονάδα της Μεγαλόπολης. Τότε, και ύστερα από έκρηξη σε λέβητα, επτά εργαζόμενοι υπέστησαν καθολικά εγκαύματα όταν καταπλακώθηκαν από φλεγόμενη τέφρα, με τελικό απολογισμό δύο νεκρούς και πέντε τραυματίες.
Τα περιστατικά που ακολουθούν, που αφορούν στην τελευταία 8ετία και στις μονάδες παραγωγής της περιοχής Κοζάνης – Πτολεμαϊδας, αλλά κυρίως η συχνότητα αυτών, συνηγορούν για το πιο πάνω ενδεχόμενο.
ΑΗΣ ΑΓ. Δημητρίου - 24/12/01
Πυρκαγιά εκδηλώνετε το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων στον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου. Εξήντα άτομα (εργαζόμενοι της ΔΕΗ και πυροσβέστες) παίρνουν μέρος στην κατάσβεση της. Κανείς εξ αυτών δεν διαθέτει τον κατάλληλο εξοπλισμό και κανείς δεν γνωρίζει τον κίνδυνο στον οποίο εκτίθεται. Μετά από αρκετές μέρες εντοπίστηκαν δύο πυκνωτές κάτω από γεννήτρια που είχε καταστραφεί από την φωτιά και διαπιστώθηκε ότι έλειπε το παρασκευασμένο από κλοφέν μονωτικό λάδι που περιείχαν. Πολλοί απ' τους πυροσβέστες που συμμετείχαν στην κατάσβεση δε φορούσαν καν αναπνευστικές μάσκες. Επιπλέον γι' αυτό το συγκεκριμένο τοξικό δε φτάνει μόνο η αναπνευστική μάσκα. Είναι απαραίτητη και η ειδική στολή. Λίγους μήνες αργότερα ο πυροσβέστης Λαμπρόπουλος πεθαίνει από καλπάζοντα καρκίνο. Η οικογένεια του κάνει μήνυση στη ΔΕΗ, η οποία στο δικαστήριο αθωώνεται.
ΑΗΣ Πτολεμαΐδας - 28/06/06
Έκρηξη πραγματοποιήθηκε στον ατμαγωγό της 4 ης μονάδας του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας. Σύμφωνα με εργαζομένους από τύχη δεν υπήρξαν τραυματίες.
ΑΗΣ Καρδιάς - 21/01/09
Φωτιά εκδηλώθηκε στο υπόγειο του λέβητα της 2ης μονάδας του ΑΗΣ Καρδιάς. Στο χώρο της φωτιάς υπήρχαν πολλά καλώδια και λόγω του καπνού η κατάσταση ήταν αποπνικτική, Η μονάδα εκκενώθηκε, ενώ πυκνοί καπνοί έβγαιναν από το εργοστάσιο. Η φωτιά τέθηκε υπό πλήρη έλεγχο 2.5 ώρες μετά Δύο εργαζόμενοι που αντιμετώπισαν αναπνευστικά προβλήματα εξαιτίας αναθυμιάσεων μεταφέρθηκαν στο Νοσοκομείο για εξετάσεις.
ΑΗΣ ΑΓ. Δημητρίου - 06/03/09
Διαρροή 247 τόνων πετρελαίου ντίζελ στον Α.Η.Σ. Αγίου Δημητρίου Κοζάνης. Η διαρροή προκλήθηκε σε συνδετήριο εξάρτημα που ενώνονται δύο αγωγοί οι οποίοι αποτελούν προέκταση ενός συστήματος που ξεκινάει από μια δεξαμενή χωρητικότητας 5.000 τόνων πετρελαίου ντίζελ. Η ΔΕΗ προσπάθησε επίμονα αρχικά να αποκρύψει το γεγονός και έπειτα να το υποβαθμίσει, Επίσημη αιτία του ατυχήματος: αστοχία υλικού. Πραγματικές αιτίες: πεπαλαιωμένος εξοπλισμός, απουσία προληπτικών ελέγχων, ελλείψεις προσωπικού.
ΑΗΣ ΑΓ. Δημητρίου - 08/04/09
Διαρροή εκατοντάδων κιλών λαδιού στον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου, με αποτέλεσμα να εκλυθούν επικίνδυνα αέρια, αλλά και να γεμίσει το εργοστάσιο καπνούς από τις αυταναφλέξεις που επακολούθησαν καθʼ όλη τη διάρκεια της νύχτας. Το λάδι χύθηκε σε αγωγούς ατμού με μεγάλη θερμοκρασία, με αποτέλεσμα να εκλυθούν στο χώρο του εργοστασίου επικίνδυνα αέρια. Κατά τη διάρκεια της νύχτας προκλήθηκαν 3-4 αυταναφλέξεις, εκ των οποίων η τελευταία εκδηλώθηκε το επόμενο πρωί, με αποτέλεσμα να γεμίσουν με καπνούς, οι τέσσερις μονάδες από τα 0 μέχρι τα 42 μέτρα, δημιουργώντας μία αποπνικτική κατάσταση. Ευτυχώς, δεν ήταν κανείς στο σημείο του ατυχήματος την ώρα που έσκασε ο αγωγός, ο οποίος είχε πίεση 40 ατμόσφαιρες. Ευτύχημα μπορεί να θεωρηθεί και το γεγονός ότι παρότι εκδηλώθηκαν διαδοχικές αυταναφλέξεις η πυρκαγιά δεν γενικεύτηκε. Για άλλη μια φορά η διεύθυνση του σταθμού και η διοίκηση της ΔΕΗ, τήρησε σιγή ιχθύος, όπως ακριβώς έκανε πριν από έναν μήνα με τη διαρροή πετρελαίου.
Μετά το τελευταίο θανατηφόρο στις 23/05/2009 η ΔΕΗ περνά στην αντεπίθεση
Στις 26 Μαΐου 2009 και τρεις μέρες μετά το τελευταίο θανατηφόρο εργατικό “ατύχημα” στην Κάρυστο, έκτο μέσα σε τέσσερις μήνες, όπου ο εργοδηγός Ρουχλιώτης Ευάγγελος σκοτώθηκε κατά την διάρκεια εργασίας αποκατάστασης βλάβης πάνω σε στύλο στο δίκτυο Μέσης Τάσης, η η διοίκηση της ΔΕΗ βγάζει ανακοίνωση όπου σε μια προσπάθεια να αποποιηθεί τις ευθύνες τις ως εργοδότης και για να αντιστρέψει το εις βάρος της κλίμα, δηλώνει πως θα στέλνει στον εισαγγελέα κάθε υπεύθυνο που εμπλέκεται σε εργατικό “ατύχημα”.
Μεταξύ άλλων η ανακοίνωση αναφέρει:“Το γεγονός ότι η Επιχείρηση επί πολλά έτη δεν απέκτησε έγκαιρα νέο προσωπικό μέσω προσλήψεων, δεν συνδέεται σε καμία περίπτωση με τα θανατηφόρα ατυχήματα που έχουν σημειωθεί, όπως μάλιστα επιβεβαιώνεται και από τα πορίσματα των Επιτροπών Διοικητικής Έρευνας που έχουν διεξαχθεί”.
“Ta ατυχήματα που σημειώνονται οφείλονται κυρίως στη μη επαρκή τήρηση των διαδικασιών και των οδηγιών εκτέλεσης ασφαλούς εργασίας, είτε από τους ίδιους τους τεχνίτες είτε από προϊσταμένους τους. Ένας άλλος σημαντικός λόγος είναι η εξοικείωση με το ηλεκτρικό ρεύμα από την πλευρά των ανθρώπων που έχουν χρόνια εμπειρία στις εργασίες αυτές. Αυτό παρατηρείται όχι μόνο στη ΔΕΗ αλλά παγκοσμίως με βάση σχετικές έρευνες και δείκτες αξιολόγησης. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με αυτές τις εργασίες δεν πρέπει ποτέ να ξεχνούν ότι η ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΕΝ ΠΑΙΖΕΙ. Η υπερβολική εξοικείωση οδηγεί σε χαλάρωση της απαιτούμενης προσοχή”.
Δηλαδή τα εργατικά “ατυχήματα” δεν συμβαίνουν επειδή υπάρχει εντατικοποίηση της εργασίας, ο εξοπλισμός είναι πεπαλαιωμένος, υπάρχει παντελής απουσία ελεγκτικών μηχανισμών, οι εργαζόμενοι δουλεύουν πολλές ώρες ασταμάτητα και τέλος επειδή υπάρχουν ελλείψεις σε οργανικές θέσεις, οπότε αναγκάζονται για να “βγει η δουλεία” να κάνουν λίγο-πολύ απ΄ όλα.
Τα θανατηφόρα “ατυχήματα” συμβαίνουν (ειδικά τώρα περισσότερο από ποτέ) επειδή στους εργάτες αρέσει να παίζουν με το ρεύμα και δεν γουστάρουν να τηρούν τους κανόνες και τις οδηγίες ασφαλούς εργασίας.
Εποπτικά όργανα και ο ρόλος τους (Επιθεώρηση Μετάλλου και Επιθεώρηση Εργασίας)
Υπεύθυνος φορέας ελέγχου μέτρων υγιεινής και ασφάλειας για τα ορυχεία είναι η Επιθεώρηση Μεταλλείων Βορείου Ελλάδος που εδρεύει στην Θεσσαλονίκη. Η συγκεκριμένη υπηρεσία διαθέτει 4 μηχανικούς-επόπτες για όλη τη Βόρεια Ελλάδα και δεν διαθέτει υπηρεσιακό όχημα. Ανυπαρξία επιθεωρητών στη Δυτική Μακεδονία όπου βρίσκεται και ο μεγαλύτερος όγκος των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων της χώρας.
Σύμφωνα με δημόσια παραδοχή υπαλλήλου της Επιθεώρησης Μεταλλείων Βόρειας Ελλάδος το μόνο που κάνει η υπηρεσία τους είναι να καταγράφει τα θανατηφόρα “ατυχήματα” και να βγάζει πορίσματα, στα οποία κανείς δεν δίνει σημασία, ενώ θα έπρεπε να έχει συστηματική παρουσία στα ορυχεία με ελέγχους, έτσι ώστε να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής και ασφάλειας και να προλαμβάνονται τα ατυχήματα.
Για τους εργαζόμενους στους εργολάβους, υπεύθυνος φορέας ελέγχου μισθολογικών θεμάτων (συμβάσεις εργασίας, μισθοί, άδειες, υπερωρίες κτλ) είναι η Επιθεώρηση Εργασίας. Ενδεικτικό της διάθεσης για έλεγχο και τήρηση των στοιχειωδών εργατικών διατάξεων είναι το γεγονός ότι η Επιθεώρηση Εργασίας Πτολεμαΐδας είναι στελεχωμένη από... ένα άτομο !!! Ουσιαστικά μιλάμε για παντελή έλλειψη ελέγχου των εργολάβων.
Συμπέρασμα: καμιά κρατική πρόθεση για έλεγχο και τήρηση των κανόνων ασφάλειας και των μισθολογικών διατάξεων
Καθεστώς γενικευμένης ατιμωρησίας
Εργάτες σακατεύονται και σκοτώνονται και κανένας υπεύθυνος (ΔΕΗ και εργολάβοι) δεν υφίσταται την παραμικρή συνέπεια. Κι αυτό συμβαίνει την ώρα που η συχνότητα πραγματοποίησης θανατηφόρων “ατυχημάτων” αυξάνεται ραγδαία. Αντί να αναδειχτούν οι δολοφονικές πράξεις και παραλήψεις των αφεντικών, γίνετε αναφορά σε κάποιο “ανθρώπινο λάθος”. Με αυτόν τον τρόπο προστατεύονται οι πραγματικοί υπεύθυνοι και οι ευθύνες επιστρέφουν στους ίδιους τους εργαζόμενους, ακόμη κι όταν αυτοί έχουν σκοτωθεί.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι το γεγονός ότι τα “ατυχήματα” που έχουν γίνει σε φορτηγά (πτώσεις, συγκρούσεις κτλ) θεωρούνται, αλλά και καταχωρούνται ως τροχαία ατυχήματα και τα αναλαμβάνει η τροχαία.
Η υποκρισία της ΔΕΗ επιβεβαιώνετε μετά από κάθε θανατηφόρο περιστατικό, όπου πάντοτε στην ανακοίνωση της, και αφού αποποιηθεί κάθε ευθύνη, καταλήγει με την φράση: “Η επιχείρηση εκφράζει στους συγγενείς του εκλιπόντα τη βαθιά θλίψη και συμπαράστασή της...”
Ο ρόλος των συνδικάτων
Τα συνδικάτα των εργαζομένων στη ΔΕΗ (πρωτοβάθμια – τριτοβάθμια) δεν διαφέρουν καθόλου από τα υπόλοιπα συνδικάτα. Ουσιαστικά κι αυτά αποτελούν καθεστωτικά μορφώματα που ελέγχονται από μια κάστα κομματικών συνδικαλιστών. Οι “ηγέτες του συνδικαλιστικού κινήματος” κινούν τα νήματα, πάντα προς όφελος κάποιου κόμματος, και κάνουν συμφωνίες-συνδιαλλαγές με την εργοδοσία κάτω αλλά και πάνω από το τραπέζι. Η ταξική διάσταση υπάρχει μόνο στα λόγια, καμία διάθεση για ρήξη και σύγκρουση με την εργοδοσία. Οι πράξεις τους εξυπηρετούν πάντα κομματικά και προσωπικά οφέλη. Οι συνδικαλιστές, φορείς εξουσίας οι ίδιοι, απολαμβάνουν ειδικά προνόμια και ανταλλάσσουν διαφόρων ειδών “εξυπηρετήσεις”. Πελατειακές σχέσεις τύπου “δούναι και λαβείν”.
Ενδεικτικό της υποκρισίας των συνδικάτων της ΔΕΗ είναι το γεγονός ότι όλα, με εξαίρεση το περιφερειακό συνδικάτο “Εργατική Αλληλεγγύη” (ΣΕΕΝ), αρνούνται βάσει καταστατικών να εγγράψουν ως μέλη τους εργάτες που δουλεύουν σε εργολάβους. Με αυτόν τον τρόπο συμβάλλουν καθοριστικά και αυτά στην ύπαρξη και διατήρηση εργαζομένων “δεύτερης διαλογής”. Πρακτικές που όχι απλά δεν έχουν καμία σχέση με την ταξική διάσταση των πραγμάτων, αλλά που επιπλέον λειτουργούν και ως ανάχωμα στην ταξική συσπείρωση της εργατικής τάξης.
Ακόμη και τώρα, μετά από τόσους θανάτους – δολοφονίες μόνιμων υπαλλήλων της ΔΕΗ το τελευταίο διάστημα (6 νεκροί σε 4 μήνες πανελλαδικά) οι κινητοποιήσεις των συνδικάτων εκτονώνουν την όποια οργή των εργαζομένων σε συμβολικές και ανώδυνες για την ΔΕΗ καταλήψεις χώρων εργασίας. Η αγανάκτηση και η αποφασιστικότητα τους εξαντλείτε σε δελτία τύπου με φράσεις του στιλ ”όχι άλλο αίμα εργατών”. Περιμένουμε με ενδιαφέρον, αλλά χωρίς μεγάλες προσδοκίες και με επιφυλακτικότητα, τις απεργιακές κινητοποιήσεις που εξήγγειλε για τις 29 Ιουνίου και έως12 Ιουλίου η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ ζητώντας άμεσα προσλήψεις ως “αντίδοτο” στην ραγδαία αύξηση των θανατηφόρων εργατικών “ατυχημάτων”.
Υπάρχει ωστόσο, το νεοσύστατο τοπικό συνδικάτο “Εργατική Αλληλεγγύη” (ΣΕΕΝ) που εδρεύει στην Κοζάνη και που λειτουργεί μακριά από κομματικές και μικροπολιτικές λογικές ως ανεξάρτητος πολιτικός φορέας (ακόμη και στους οικονομικούς του πόρους αρνούμενο κάθε κρατική, εργοδοτική και κομματική χρηματοδότηση). Είναι ένα από τα λίγα συνδικάτα που υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα (όπως π.χ. ο Σύλλογος Βιβλίου Χάρτου και η Παναττική Ένωση Καθαριστριών και Οικιακού Προσωπικού, το σωματείο δηλαδή όπου ανήκει η Κων/να Κούνεβα) τα οποία λειτουργούν με ξεκάθαρο ταξικό προσδιορισμό, έχοντας ως θεμελιώδη κριτήρια του λόγου και των δράσεων τους τις ανάγκες και τα δίκαια των εργαζομένων. Παρόλα αυτά όμως η ύπαρξη εκλογών και προεδρείου, ακόμη κι αν αυτό λογοδοτεί στην Γενική Συνέλευση, κατοχυρώνει ρόλους και συνεπώς με αυτόν τον τρόπο διατηρούνται και αναπαράγονται “ηγετικές μορφές” και ιεραρχικές δομές, οι οποίες ουσιαστικά ενισχύουν την λογική της ανάθεσης του αγώνα σε κάποιους άλλους.
Ο εργασιακός μονόδρομος-εκβιασμός της περιοχής
Στην πρώτη σε ποσοστά επίσημης ανεργίας περιφέρεια, η ΔΕΗ αποτελεί τον μεγαλύτερο και σχεδόν αποκλειστικό εργοδότη. Έχοντας επιβάλλει ένα καθεστώς “εργασιακού μονοπωλίου” εκμεταλλεύεται και εκβιάζει συστηματικά χιλιάδες ντόπιους εργάτες. Στρατιές εργαζόμενων έχουν “βολευτεί” σε αυτήν τις προηγούμενες δεκαετίες, μέσα από ένα παρασιτικό σύστημα που αντάλλασσε ψήφους με μόνιμη δουλειά. Σήμερα αυτό ακριβώς το σύστημα, παρότι η ΔΕΗ κάνει προσλήψεις με το σταγονόμετρο, καταφέρνει και επιβιώνει μια χαρά εκμεταλλευόμενο την ανάγκη για εργασία μέσα σε ένα περιβάλλον μεγάλης ανεργίας. Έτσι γίνετε ακόμη πιο εύκολος ο εκβιασμός και η εκμετάλλευση των εργατών στους εργολάβους και στις συμβάσεις ορισμένου χρόνου στην ΔΕΗ. Εργάτες που περνάνε από τα 6μήνα στους εργολάβους και αντίστροφα για πολλά χρόνια, γίνονται εύκολη λεία των τοπικών αρπακτικών οι οποίοι τάζουν “μια θέση στον ήλιο”.
Επίλογος - Προτάγματα
Κι ενώ η καταπάτηση στοιχειωδών εργατικών κεκτημένων, οι τραυματισμοί και οι δολοφονίες εργατών στη ΔΕΗ είναι πλέον καθημερινότητα, όχι μόνο η τοπική κοινωνία αλλά και οι ίδιοι οι εργάτες μοιάζουν να έχουν αποδεχτεί αυτήν την κατάσταση ως κάτι φυσιολογικό και αναπόφευκτο. Εγκλωβισμένοι οι περισσότεροι στην λογική της εξατομίκευσης ανέχονται άλλοι να αποφασίζουν για αυτούς, χωρίς αυτούς.
Ο διαχωρισμός των εργαζομένων σε διάφορες κατηγορίες και η γενικευμένη εξατομίκευση, ευνοεί τη διάσπαση και τον κατακερματισμό της εργατικής τάξης. Ζητούμενο είναι η από κοινού δράση εργαζομένων και τοπικής κοινωνίας ενάντια σε ΔΕΗ, εργολάβους και κάθε λογής επαγγελματίες διαμεσολαβητές των ζωών μας. Ειδικά για τους εργαζομένους στους εργολάβους, οι οποίοι είναι εντελώς ευάλωτοι στις εργοδοτικές αυθαιρεσίες, ο από κοινού αγώνας είναι επιτακτικός για να μπορέσουν να κατοχυρώσουν εργασιακά δικαιώματα που υποτίθεται πως είναι κεκτημένα από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα.
Ζητούμενο είναι το πέρασμα από κάθε είδους κομματική και συντεχνιακή λογική στην ταξική αλληλεγγύη. Εργάτες και τοπική κοινωνία μαζί με αυτόοργανωμένες, ακηδεμόνευτες συνελεύσεις και κοινές δράσεις που δεν θα περιορίζονται μόνο σε εργασιακά ζητήματα, αλλά και σε περιβαλλοντικά και λοιπά τοπικά και μη ζητήματα.
Έτσι και αλλιώς στα οδοφράγματα του αγώνα οι ρόλοι, οι πρωτοπορίες και τα κάθε είδους ιερατεία καταργούνται. Εκεί μιλάει το βαθιά καταπιεσμένο ένστικτο της ελευθερίας.
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ – ΑΥΤΟΟΡΓΑΝΩΣΗ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ
συνέλευση αναρχικών – αντιεξουσιαστών/τριών σε Κοζάνη και Πτολεμαϊδα
Κοζάνη, Ιούνης 2009