Εφετείο για την υπόθεση του ΕΛΑ

109η συνεδρίαση

Πέμπτη, 3.12.09


Δίκη ΕΛΑ τέλος! Με αθώωση όλων των κατηγορούμενων, με διαφορετικό σκεπτικό για τον καθένα. Σχεδόν εφτά χρόνια μετά τη σύλληψη των Χρ. Τσιγαρίδα, Κ. Αγαπίου, Ειρ. Αθανασάκη και Αγγ. Κανά, το πενταμελές εφετείο κακουργημάτων απάλλαξε τους τρεις (ο Κ. Αγαπίου είχε στο μεταξύ πεθάνει), με μια απόφαση-παζλ, η οποία περιλαμβάνει αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία.


- Καταρχάς, υπάρχει ένα σκέλος ομόφωνης απόφασης, το οποίο αποδομεί εν μέρει τη ναζιστική αρχή της συλλογικής ευθύνης, στην οποία στηρίχτηκε η καταδίκη όλων των κατηγορούμενων στην πρώτη πρωτόδικη δίκη (στη δεύτερη, ως γνωστόν, απαλλάχτηκαν κατά πλειοψηφία, ο μεν Τσιγαρίδας διότι δεν προέκυψε τίοποτα που να τον συνδέει με τις ενέργειες, αν και υπήρξε μέλος του ΕΛΑ, οι δε Αγαπίου, Αθανασάκη, Κανάς διότι δεν αποδείχτηκε ότι υπήρξαν μέλη του ΕΛΑ). Το σκέλος που αποφασίστηκε ομόφωνα η αθώωση των κατηγορούμενων είναι αυτό της προμήθειας και κατοχής εκρηκτικών.


- Δεύτερο, υπάρχει ένα ακόμη σκέλος ομόφωνης αθώωσης, με το σκεπτικό ότι μια σειρά χώροι που "χτύπησε" ο ΕΛΑ, όπως το ΠΕΡΠΑ, το ΕΛΚΕΠΑ κ.ά., δεν μπορούν να θεωρηθούν εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας και επομένως τα αδικήματα έχουν παραγραφεί.


- Τρίτο, αποφασίστηκε κατά πλειοψηφία 3-2 ότι επίσης δε μπορούν να χαρακτηριστούν εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας κτίρια όπως υπηρεσίες υπουργείων, εφορίες, γραφεία ΙΚΑ κ.ά. και επομένως οι σχετικές κατηγορίες παραγράφηκαν. Η μειοψηφία των δύο δικαστών είχε τη γνώμη ότι οι εγκαταστάσεις αυτές είναι κοινής ωφέλειας. Με άλλα λόγια, η πλειοψηφία δεν δέχτηκε την ακραία κατασταλτική άποψη, ότι κάθε κρατικό κτίριο είναι εγκατάσταση κοινής ωφέλειας. Κοινής ωφέλειας είναι μόνο οι εγκαταστάσεις παραγωγής και διανομής αγαθών όπως το νερό και το ηλεκτρικό ρεύμα, εγκαταστάσεις που βέβαια ποτέ δεν θα έπληττε μια επαναστατική οργάνωση.


- Τέλος, οι μεν εκρήξεις θεωρήθηκαν ένα αδίκημα (έκρηξη κατ' εξακολούθηση), όπως επίσης και οι απόπειρες ανθρωποκτονίας, αφού μία ενέργεια έγινε π.χ. ενάντια σε αστυνομικά λεωφορεία.


Για τον καθένα από τους κατηγορούμενους το δικαστήριο αποφάσισε τα εξής:


Χρήστος Τσιγαρίδας: Δέχεται ομόφωνα τη δήλωσή του ότι υπήρξε μέλος του ΕΛΑ μέχρι το τέλος του 1989 και τον απαλλάσσει για κάθε πράξη από το 1990 και μετά. Για το διάστημα που ήταν μέλος, τον απαλλάσσει με πλειοψηφία 3-2 από την κατηγορία της απλής συνέργειας στις ενέργειες του ΕΛΑ. Κατά τη γνώμη της μειοψηφίας, έπρεπε να κηρυχτεί ένοχος απλής συνέργειας σε έκρηξη κατ' εξακολούθηση. Δηλαδή, η μειοψηφία δέχτηκε ότι η ιδιότητα του μέλους του ΕΛΑ, χωρίς κανένα αποδεικτικό στοιχείο, συνεπάγεται ενοχή απλής συνέργειας (προφανώς λόγω ψυχικής συνδρομής, όπως ήταν η πρωτόδικη καταδίκη) σε όλες τις ενέργειες της οργάνωσης, κατ' εφαρμογή της ναζιστικής αρχής της συλλογικής ευθύνης.


Αγγ. Κανάς: Αθώος με πλειοψηφία 3-2 για απλή συνέργεια σε όλες τις εκρήξεις μέχρι και το Δεκέμβρη του 1993 (η μειοψηφία, όπως και για τον Τσιγαρίδα, ζήτησε ενοχή για απλή συνέργεια σε έκρηξη κατ' εξακολούθηση, με το σκεπτικό της πρωτόδικης καταδίκης). Αθώος με πλειοψηφία 4-1 για τις εκρήξεις του 1994. Αθώος ομόφωνα για την έκρηξη στην ΑΣΟΕΕ (τελευταία ενέργεια του ΕΛΑ). Για ποιο λόγο; Προφανώς, διότι -όπως είχαν προτείνει οι εισαγγελείς- είχε ξενοικιάσει το διαμέρισμα της οδού Πάτμου, που βαφτίστηκε γιάφκα και θεωρήθηκε απόδειξη υλικής συνδρομής στους άγνωστους δράστες! Αθώος ομόφωνα για ορισμένες απόπειρες ανθρωποκτονίας, αλλά με διαφοροποίηση στο σκεπτικό: 3 δικαστές έμειναν σταθεροί στην άποψη ότι δεν προέκυψαν ενοχοποιητικά στοιχεία σε βάρος του, ενώ 2 είχαν την άποψη ότι δεν είχε δόλο. Αθώος με πλειοψηφία 3-2 για τις απόπειρες ανθρωποκτονίας κατά την έκρηξη εναντίον κλούβας των ΜΑΤ στο Θησείο και με πλειοψηφία 4-1 για την ανθρωποκτονία Βέλιου και απόπειρες ανθρωποκτονίας των επιβαινόντων στο αστυνομικό λεωφορείο που "χτυπήθηκε" στον Περισσό (η μειοψηφία ζήτησε να κηρυχτεί ένοχος ως απλός συνεργός, όπως στην πρωτόδικη καταδικαστική απόφαση).


Ειρήνη Αθανασάκη: Ομόφωνα αθώα, με διαφοροποίηση όμως στο σκεπτικό. Τρεις δικαστές έκριναν ότι δεν προέκυψε απολύτως τίποτα σε βάρος της (αν και δεν έγινε καθαρό, φαίνεται να επαναλαμβάνεται το αθωωτικό σκεπτικό της πλειοψηφίας του δεύτερου πρωτοβάθμιου δικαστήριου), ενώ δύο έκριναν ότι ναι μεν υπήρξε μέλος του ΕΛΑ, όμως δεν προέκυψαν στοιχεία σε βάρος της για το διάστημα 1987-1995.


Καταβλήθηκε, δηλαδή, προσπάθεια να κρατηθούν κάποιες ισορροπίες. Και καταδικαστική απόφαση να μην υπάρξει και να σωθεί -εν μέρει έστω- η κατασκευή των Χρυσοχοΐδη-Διώτη-Σύρου-Νασιάκου. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε στην πλειοψηφία των δικαστών αξιοπρέπεια και εντιμότητα. Αρνήθηκαν να γίνουν τυφλά όργανα της "αντιτρομοκρατίας", ενεργώντας σαν μέλη έκτακτου στρατοδικείου, μολονότι δεν αμφισβήτησαν το πλαίσιο της έκτακτης νομοθεσίας εντός του οποίου κλήθηκαν να δικάσουν.

Δικαίωση

Η απόφαση αυτή αποτελεί πάνω απ' όλα δικαίωση του Χρήστου Τσιγαρίδα και του αγώνα που έδωσε με επαναστατική αξιοπρέπεια και περηφάνια. Αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη για τη συμμετοχή του στον ΕΛΑ, ο Τσιγαρίδας έδωσε το δεύτερο ισχυρό χτύπημα (το πρώτο το είχε δώσει εμφανιζόμενος ο Δημήτρης Κουφοντίνας) στην τρομοϋστερία και στην προσπάθεια απαξίωσης των οργανώσεων που άσκησαν ένοπλη επαναστατική βία. Μέσα και έξω από το δικαστήριο, ο Τσιγαρίδας έδωσε έναν αγώνα, όχι τόσο για να διεκδικήσει την αθώωσή του, όσο για να νομιμοποιήσει κοινωνικά και πολιτικά τον αγώνα του σύγχρονου αντάρτικου πόλης.


Ηθικά και πολιτικά ο Τσιγαρίδας ήταν ήδη νικητής. Με την αθωωτική απόφαση νίκησε και στο πεδίο της πάλης με τους κατασταλτικούς μηχανισμούς. Με τις παρεμβάσεις του κατέδειξε την αναξιοπιστία της Κυριακίδου και έκανε φύλλο και φτερό την κατηγορία. Γι' αυτό και στην εισαγγελική καταδικαστική πρόταση θεωρήθηκε ως στοιχείο συμμετοχής του στην "ηγετική ομάδα του ΕΛΑ" το γεγονός ότι "ύψωσε ομπρέλα προστασίας πάνω από τους συγκατηγορούμενούς του, υπερασπιζόμενος περισσότερο την αθωότητα αυτών παρά τη δική του". "Από την αρχή αυτών των δικών ο κ. Τσιγαρίδας φωνάζει ότι οι συγκατηγορούμενοί του είναι αθώοι", του απένειμε σε κάποια στιγμή της δίκης τα εύσημα ο Δ. Τσοβόλας, συνήγορος της Αθανασάκη.


Ο Χρ. Τσιγαρίδας με την επαναστατική του στάση απέδειξε, ότι στο χρηματιστήριο της ζωής και του αγώνα αξία έχουν εκείνοι που ξέρουν με συνέπεια να υπερασπίζονται τις επιλογές τους και τον αγώνα για την αλλαγή της κοινωνίας, μεταλαμπαδεύοντας το επαναστατικό πνεύμα στις επόμενες γενιές. Στο πορόσωπό του, έννοιες όπως "στράτευση", "πολιτική ευθύνη", "συνέπεια", "επαναστατική τιμή και αξιοπρέπεια" απέκτησαν και πάλι τη σημασία που τους έδωσαν χιλιάδες κομμουνιστές και επαναστάτες, γυναίκες και άνδρες, στο διάβα της Ιστορίας.

http://www.eksegersi.gr/